14 ปี “YouTube” กับ 14 ปรากฏการณ์สะท้อน “Media Landscape” และ “พฤติกรรมรับสื่อ” เปลี่ยนไป

  • 606
  •  
  •  
  •  
  •  

YouTube

ไม่อาจปฏิเสธได้ว่าแพลตฟอร์มวิดีโอออนไลน์ “YouTube” ได้ปฏิวัติอุตสาหกรรมสื่อทั่วโลก นำมาสู่การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการรับสื่อของผู้คน และมีบทบาทในฐานะเป็นสื่อกลางเชื่อมต่อระหว่าง “Content Creator” กับ “Audience”

“Content Creator” มีทั้งคนทั่วไป ที่ไม่ได้มีชื่อเสียงมาก่อน แต่มี Passion หรือแรงบันดาลใจในการผลิตคอนเทนต์ที่ตนเองสนใจ ใช้แพลตฟอร์มนี้เปิด “ช่อง” ของตัวเองขึ้นมา หากช่องมีกลุ่มเป้าหมายชัดเจน ทำคอนเทนต์ดี ต่อเนื่อง และโดนใจกลุ่มเป้าหมาย ทำให้ Content Creator รายนั้นๆ กลายเป็นบุคคลมีชื่อเสียง หรือ Influencer ในสังคมทันที

รวมไปถึงคนที่มีชื่อเสียงอยู่แล้ว เช่น ดารา ศิลปิน Celebrity ที่อยากมี “ช่อง” ของตัวเอง เพื่อผลิตคอนเทนต์ในแบบที่ชื่นชอบ และเป็นช่องทางในการสื่อสาร – สร้างฐานแฟนคลับ!

ขณะเดียวกัน “YouTube” ที่สามารถเปลี่ยนพฤติกรรมการรับสื่อของผู้บริโภค และภายใน Ecosystem ยังมี Creator จำนวนมาก ถึงกับทำให้บรรดาแบรนด์ใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นบริษัทผู้ผลิตคอนเทนต์ และเจ้าของช่อง (Broadcaster) ต้องมาเป็น Official Channel เพื่อเข้าถึงผู้บริโภคบนออนไลน์ และแบรนด์สินค้า-บริการในกลุ่มธุรกิจต่างๆ ก็ต้องมาลงโฆษณาบนแพลตฟอร์มนี้ จนทุกวันนี้ไม่ได้เป็นเพียงแพลตฟอร์มวิดีโอเท่านั้น แต่ยังเป็น Marketing Platform ที่ทรงพลัง

ดังนั้นแล้วในช่วง 14 ปี นับตั้งแต่ “YouTube” ก่อตั้งขึ้น มาดู Timeline 14 ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นทั่วโลก ทั้งในต่างประเทศ และในไทย ซึ่งเป็นภาพสะท้อนความเปลี่ยนแปลงของทั้ง Media Landscape และพฤติกรรมการรับสื่อของผู้บริโภค

YouTube
Photo Credit : YouTube

 

ปรากฏการณ์ 1 # ก่อกำเนิดวิดีโอออนไลน์ใหญ่ของโลก

YouTube” เปิดตัวขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ ปี 2548 ก่อตั้งขึ้นโดย 3 พนักงานของ Paypal คือ  Steve Chen, Chad Hurley และ Jawed Karim โดยผู้ก่อตั้งจดทะเบียนโดเมน “YouTube.com” และอัปโหลดวิดีโอแรกบนแพลตฟอร์มนี้ในอีก 2 เดือนถัดมา

หลังจากผ่านไปเพียง 1 ปี เกิดจุดเปลี่ยนครั้งใหญ่ เมื่อ “Google” ซื้อกิจการ “YouTube” ด้วยมูลค่า 1,650 ล้านเหรียญสหรัฐ เพื่อทำให้ Business Ecosystem ของ Google สมบูรณ์ยิ่งขึ้น หลังจากที่ประสบความสำเร็จกับการเป็น Search Engine ใหญ่สุดของโลก

YouTube
โลโก้ดั้งเดิมของ YouTube (Photo Credit : YouTube)

 

ปรากฏการณ์ 2 # คนแห่อัปโหลดวิดีโอ

Google ได้เปิดเผยสถิติการอัปโหลดวิดีโอลงบนแพลตฟอร์ม “YouTube” จำนวนมาก เฉพาะในเดือนมีนาคม 2553 ทุก 1 นาที มีวิดีโอที่ถูกอัปโหลดขึ้นบน YouTube รวมความยาวกว่า 24 ชั่วโมง

 

ปรากฏการณ์ 3 # ถ่ายทอดสดกีฬาโอลิมปิกครั้งแรก

หลังจากเป็นแพลตฟอร์มที่เปิดให้อัปโหลดวิดีโอมาได้สักพัก “YouTube” ได้พัฒนาไปอีกขั้น ด้วยการจับมือกับพันธมิตร เช่น สถานีโทรทัศน์ชั้นนำ สื่อกีฬาระดับโลก และคณะกรรมการโอลิมปิกสากล ทำ “Live Streaming” หรือ “ถ่ายทอดสด” การแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนครั้งที่ 27 จัดขึ้นในปี 2555 ที่กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ รวมทั้งมีคลิปวิดีโอ ทั้งช่วงก่อนการแข่งขัน และช่วงไฮไลท์ ในคุณภาพระดับ HD เวลานั้นมีผู้เข้าชมออนไลน์กว่า 230 ล้านวิว !!

httpv://www.youtube.com/watch?v=2O7K-8G2nwU&t=6s

 

ปรากฏการณ์ 4 # ยอดวิวพันล้าน! Milestone วัดความสำเร็จ

ในอดีตมาตรวัดความสำเร็จของคอนเทนต์ความบันเทิง ถ้าเป็นสื่อทีวี วัดจากเรตติ้ง ที่เชื่อมโยงการขายโฆษณา และถ้าเป็นเพลง วัดจากยอดขายของ Physical Product เช่น เทป และซีดี ที่จะต่อเนื่องไปถึงอีเว้นท์คอนเสิร์ตต่างๆ

แต่สิ่งที่ตามมาจากการเกิดขึ้นของ “YouTube” คือ มาตรวัดความสำเร็จของคอนเทนต์หนึ่งๆ เปลี่ยนไป หันมาวัดด้วย “ยอดการรับชม” หรือที่เรียกว่า “ยอดวิว”

ในเดือนมีนาคม 2556 เป็นช่วงเวลาที่ “YouTube” มียอดวิวสูงถึง 1,000 ล้านวิวต่อเดือน !!

เพราะฉะนั้นจะเห็นได้ว่า ศิลปินยุคนี้แทบไม่ได้ผลิตเพลงออกมาเป็นอัลบั้ม แต่ใช้วิธีปล่อยเป็น Single เพลงปล่อยลง YouTube และดูกระแสการตอบรับจากยอดวิว หากกระแสดี จะตามมาด้วยการปล่อยเพลงที่ 2, 3 เช่นเดียวกับ Content Creator ประเภทต่างๆ ใช้ยอดวิวเป็นตัวชี้วัดความสำเร็จ ที่จับต้องได้เป็นรูปธรรม

 

ปรากฏการณ์ 5 # YouTube.co.th ถือกำเนิดขึ้น

ในเดือนพฤษภาคม 2557 YouTube ได้เปิดตัวในไทย ด้วยโดเมน “YouTube.co.th” ทำให้เกิดทั้ง Content Creator คนไทยบนแพลตฟอร์มนี้เพิ่มขึ้นอีกจำนวนมหาศาล และยังทำให้คนไทย นอกจากได้รับชมคอนเทนต์จากทั่วโลกแล้ว ยังได้รับชมคอนเทนต์ภาษาไทยกับรายการประเภทต่างๆ

 

ปรากฏการณ์ 6 # Gangnam Style Effect!

เป็นอีกหนึ่งปรากฏการณ์ที่สร้างกระแส Talk of the town ทั่วโลก เมื่อมิวสิควิดีโอเพลง “Gangnam Style” ของศิลปินชาวเกาหลี “PSY” ปล่อยบน YouTube ในปี 2555 เพียงไม่นานยอดทะลุจากหลักล้าน เป็นหลักร้อยล้าน และหลักพันล้านวิวในเวลาอันรวดเร็ว

กระทั่งในเดือนมิถุนายน 2557 เพลง Gangnam Style เป็นวิดีโอแรกของโลกที่มียอดวิวทะลุ 2 พันล้านวิว และทุกวันนี้ยอดวิวขยับขึ้นเป็นกว่า 3.4 พันล้านวิว

 

ปรากฏการณ์ 7 # ดูวิดีโอด้วย “Virtual Reality”

เพื่อยกระดับประสบการณ์การรับชมคอนเทนต์มากขึ้น ในเดือนมีนาคม 2558 YouTube เปิดตัวการดูวิดีโอผ่านแว่น Virtual Reality (VR) ที่สามารถดูวิดีโอได้สมจริงแบบ 360 องศา

 

ปรากฏการณ์ 8 # เมื่อวิดีโอบน “YouTube” คือครูนอกโรงเรียน

การเรียนการสอนไม่จำเป็นต้องจำกัดอยู่เฉพาะแต่ในตำรา และในห้องเรียนเท่านั้น ยิ่งในยุคดิจิทัล ผู้เรียนสามารถหาความรู้มากมายผ่านทางออนไลน์ และ “YouTube” คือหนึ่งในแหล่งรวม Channel ความรู้แขนงต่างๆ

“มุก – แสงทิพย์ โชคอำนวย” เป็นหนึ่งในผู้ที่เรียนผ่าน YouTube มาประกอบเพิ่มเติมจากบทเรียนของที่โรงเรียน เพื่อทำความเข้าใจให้มากขึ้น จนสามารถสอบติดแพทย์ ด้วยคะแนนสูงสุดของประเทศในปี 2559

ทุกวันนี้เชื่อว่าใครหลายคน เวลาอยากรู้อะไร อยากเรียนทักษะใหม่ อยากทดลองทำอะไรก็ตาม ก็จะค้นหาข้อมูลผ่าน Google และวิดีโอ YouTube ที่เกี่ยวกับเรื่องที่ตนเองอยากศึกษาเพิ่มเติม

 

ปรากฏการณ์ 9 # GMM Grammy – Workpoint สองค่ายบันเทิงใหญ่ที่มีผู้ติดตาม 10 ล้านคน

จากที่กล่าวข้างต้นว่า YouTube กลายเป็นแพลตฟอร์มสำคัญทั้งกับผู้ผลิตคอนเทนต์รายใหญ่ และเจ้าของสถานทีโทรทัศน์ – วิทยุ ยังไม่อาจมองข้ามแพลตฟอร์มวิดีโอออนไลน์นี้ไปได้ ต้องเปิด Official Account

ในเดือนตุลาคม 2560 “GMM GRAMMY OFFICIAL” เป็นช่อง YouTube จากประเทศไทยช่องแรกที่มีผู้ติดตามครบ 10 ล้านคน จากนั้นไม่นาน ช่อง “WorkpoingOfficial” ก็มีผู้ติดตามครบ 10 ล้านคนตามมาติดๆ

GMM Grammy
Photo Credit : GMM GRAMMY OFFICIAL YouTube Channel

 

ปรากฏการณ์ 10 # วิดีโอหน้ากากหอยนางรม จาก The Mask Singer ติด Top Trending Video ของโลก

ย้อนกลับไปเมื่อ 3 ปีที่แล้ว หนึ่งในรายการที่สร้างกระแส Talk of the town ทั่วไทย และดังไปถึงต่างประเทศคือ “The Mask Singer” ที่ Workpoint ได้สิทธิ์ในการผลิต และออกอากาศในไทย ช่วงเวลานั้นได้สร้างปรากฏการณ์ “รายการวาไรตี้ The Mask Singer” สามารถเบียดละครที่ฉายในช่วงเวลา Prime Time ของช่องหลักได้สำเร็จ

ในเดือนธันวาคม 2560 วิดีโอเพลง “ตราบธุลีดิน” หรือ “UntilWeBecomeDust” ที่ร้องโดยหน้ากากหอยนางรม กลายเป็นวิดิโอแรกจากประเทศไทยที่ติดอันดับ 1 ใน Top Trending Video ของโลก และทุกวันนี้มียอดวิวเกือบ 300 ล้านวิว

 

ปรากฏการณ์ 11 # “น้องแพรพาเพลิน” Makeup Artist จิ๋วแต่แจ๋ว โกอินเตอร์

เมื่อ YouTube เป็นเวทีที่เปิดให้ใครก็ตามที่อยากจะสร้างสรรค์คอนเทนต์ในแบบที่ตัวเองรัก และชื่นชอบ มาเป็น Creator ได้ เหมือนเช่น “น้องแพร – ณัฏฐนันท์ สนุ่นรัตน์” เจ้าของช่อง “น้องแพรพาเพลิน” หรือ “Nongpearpaplern” ที่โด่งดังมาจากคลิปแต่งหน้าเมื่อวัย 4 ขวบกว่า ปัจจุบันสาวน้อยวัย 12 ขวบ ถือเป็น Makeup Artist และ Beauty Blogger รุ่นจิ๋ว ที่ทำคลิปสอนแต่งหน้า  และยังได้มีโอกาสสำคัญเป็นหนึ่งในทีม Makeup Artist งาน London Fashion Week 2018

 

ปรากฏการณ์ 12 # ถ่ายทอดสด Asian Game 2018

มหกรรมกีฬา Asian Game 2018 ที่ผ่านมา “YouTube” ถ่ายทอดสดทุกแมตช์การแข่งขัน ความน่าสนใจครั้งนี้อยู่ที่เป็นการถ่ายทอดสดให้ผู้ชมชาวไทยเป็นครั้งแรก โดยมียอดวิวกว่า 100 ล้านวิว ตลอดระยะเวลา 16 วัน

 

ปรากฏการณ์ 13 # เปิดตัว “YouTube Kids” ในไทย

YouTube ได้พัฒนาแอปพลิเคชัน “YouTube Kids” รวบรวมคอนเทนต์ที่เหมาะสำหรับเด็ก และครอบครัวโดยเฉพาะ เพื่อความสบายใจของผู้ปกครอง และความปลอดภัยของเด็กในการรับชมคอนเทนต์ โดยทยอยเปิดตัวในหลายประเทศทั่วโลก และเมื่อกันยายน 2561 ได้แนะนำสู่ประเทศไทย

 

ปรากฏการณ์ 14 # บันทึกหน้าประวัติศาสตร์เลือกตั้งประเทศไทย 2562

การเลือกตั้งเมื่อมีนาคม 2562 ที่ผ่านมา นับเป็นการเลือกตั้งครั้งประวัติศาสตร์ของประเทศไทย ทั้งเป็นการเลือกตั้งครั้งแรกในรอบ 8 ปี และเป็นครั้งแรกของ New Voter ที่คาดการณ์กันว่ามีประมาณ 8 ล้านคน อีกทั้งยังใช้รูปแบบใหม่ และมีพรรคการเมืองมากที่สุด

“YouTube” จึงเป็นส่วนหนึ่งในการเผยแพร่ และบันทึกหน้าประวัติศาสตร์ประเทศไทยในครั้งนี้ ด้วยการสร้าง “Featured shelf” เพื่อให้ผู้ใช้งานสามารถติดตามการถ่ายทอดสดการเลือกตั้งจากช่องข่าวที่น่าเชื่อถือต่างๆ บน YouTube ได้อย่างรวดเร็ว และง่ายดาย

YouTube_Infographic


  • 606
  •  
  •  
  •  
  •  
WP
อยู่ในแวดวงนิตยสารธุรกิจการตลาดกว่าสิบปี สนุกและชอบติตตามเทรนด์ ไลฟ์สไตล์ใหม่ๆ และอยากเรียนรู้เพิ่มเติมในแพลตฟอร์มดิจิทัล มาร่วมแบ่งปันประสบการณ์การตลาดและดิจิทัลร่วมกันนะคะ