ทุกวันนี้อุตสาหกรรม Content Creators / Influencers มีความสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจดิจิทัล สำหรับประเทศไทยในช่วงกว่า 10 ปีมานี้วงการ Content Creators / Influencers พัฒนาการอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ปัจจุบันงานสายนี้ ไม่ใช่แค่ทางเลือกของอาชีพอีกต่อไป แต่มีบทบาทต่อเศรษฐกิจไทย และการผลักดัน Digital Economy
บริษัท เทลสกอร์ จำกัด (Tellscore) ร่วมกับศูนย์วิจัยอนาคตศึกษาฟิวเจอร์เทลส์ แล็บ (FutureTales LAB) และสถาบันวิชาการเพื่อความยั่งยืนทางสุขภาพจิต (TIMS) เปิดตัวงานวิจัย “Futures of Content Creators in Thailand 2035” หรือ อนาคตอุตสาหกรรมคอนเทนต์ครีเอเตอร์ในไทย พ.ศ. 2578 ฉายภาพสถานการณ์อุตสาหกรรม Content Creators / Influencers ในปัจจุบัน และเจาะลึกแนวโน้มสำคัญของวงการ Content Creators / Influencers ไทยในอีก 10 ปีข้างหน้า
สถานการณ์อุตสาหกรรม Content Creators / Influencers ในปัจจุบัน
อัปเดตภาพรวม
1. นิยาม Content Creators / Influencers / นักขายออนไลน์
– Content Creators หมายถึง ผู้ที่ผลิตคอนเทนต์ เพื่อลงโซเชียมีเดียเป็นประจำ มักสร้างรายได้จากการผลิตคนอเทนต์ เช่น การโปรโมทสินค้าแบรนด์ต่างๆ
– Influencers หมายถึง ผู้ลงคอนเทนต์ในโซเชียลมีเดียเป็นประจำ ส่วนใหญ่เป็นความเคลื่อนไหวของตนเอง มักสร้างรายได้จาก “ชื่อเสียง” เช่น ใช้ความเป็นที่รู้จักช่วยโปรโมทสินค้าแบรนด์ต่างๆ
*ปัจจุบันคำทั้งสองข้างต้น ถูกใช้แทนกันในหลายครั้ง
– นักขายออนไลน์ หมายถึง ผู้ลงคอนเทนต์ในโซเชียลมีเดียเป็นประจำ มีทักษะการเชียร์ขาย และมีเป้าหมายในการปิดการขาย มีความถนัดในการส่งเสริมการขายสินค้าบางประเภท มักสร้างรายได้จากค่านายหน้า (% จากยอดขายที่ทำให้เจ้าของสินค้า)
2. จำนวน Content Creators / Influencers ในไทย
– Full-time หรือทำงานคอนเทนต์เป็นแหล่งรายได้หลัก มีประมาณ 2 ล้านคน
– ถ้ารวม Part-time content creators, influencers ที่ทำงานด้านคอนเทนต์เป็นแหล่งรายได้เสริม เช่น กลุ่ม Micro-influencers ที่มีผู้ติดตามในโซเชียลมีเดียไม่มากนัก อยู่ในช่วง 1,000 – 2,000 followers และบุคคลใดๆ ในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา ที่เคยสร้างรายได้จากการผลิตคอนเทนต์ (Aspiring content creators) รวมแล้วอยู่ที่ 9 ล้านคน
3. มูลค่าตลาด Content Creators / Influencers ปี 2024
– ขนาดตลาด Content Creators / Influencers ในไทย: 45,000 ล้านบาท
– ขนาดตลาด Content Creators / Influencers ทั่วโลก: 5.5 ล้านล้านบาท
– คาดการณ์ภายในปี 2030 ขนาดตลาด Content Creators / Influencers ทั่วโลกอาจใหญ่ถึง 16 ล้านล้านบาท โดยยังไม่รวมตลาดจีน
4. ตลาด Content Creators / Influencers เติบโต 20 – 30% ต่อปีเฉลี่ยทั่วโลก รวมทั้งประเทศไทย
5. ปี 2024 เป็นปีที่ Content Creators ทั่วโลกหันมาเป็น Full-time Content Creators มากขึ้นเป็นประวัติการณ์ ทั้งนี้หนึ่งในเหตุผลหลักคือ Lay-off จากบริษัทใหญ่ และบริษัทด้านเทคโนโลยี
6. 30 – 40% ของคนรุ่นใหม่ระบุว่าตนเองก็เป็น Content Creators คนหนึ่ง (จากการศึกษา 30% ของคนอายุ 18 – 24 ปี และ 40% ของคนอายุ 25 – 34 ปี คิดเช่นนั้น)
7. คนไทยวัยทำงานเป็น Content Creators / Influencers สร้างรายได้เสริมมากขึ้น พบว่า 67% ของคนไทยที่เป็นมนุษย์เงินเดือน และอยู่ในสถานการณ์เงินเดือนชนเดือน เนื่องจากเศรษฐกิจซบเซา ดังนั้นแหล่งรายได้เสริมจึงเป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับพวกเขา ทำให้งาน Content Creators / Influencers กลายเป็นทางเลือกงานเสริม
8. ในไทยมี Content Creators “LGBTQ+” จำนวนมาก ประเทศไทยเป็นเพียงไม่กี่ประเทศในโลกที่ประชาชนส่วนมากสามารถแสดงออกและถูกยอมรับในความหลากหลายทางเพศ และคอนเทนต์ของพวกเขาได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี
พฤติกรรมการใช้อินเทอร์เน็ตและอินไซต์ผู้บริโภค
9. ในไทยมีผู้ใช้โซเชียลมีเดีย 50 ล้านคน หรือ 71.5% จากประชากรไทย จากจำนวนประชากรไทยกว่า 70 ล้านคน
10. ประเทศไทยมีพฤติกรรมการใช้โซเชียลมีเดียและการใช้เวลาในโลกออนไลน์สูงเป็นอันดับต้นๆ ของโลก โดยเฉลี่ย 7 ชั่วโมง 25 นาทีต่อวัน และการจ้างงานธุรกิจดิจิทัลสูงถึง 35.96%
11. คนอายุ 19 – 32 ปีที่ใช้โซเชียลมีเดีย 58 ครั้งต่อสัปดาห์ขึ้นไป จะเกิดความรู้สึกเหงาและโดดเดี่ยวมากกว่า 3 เท่า เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ใช้งานในโซเชียลมีเดียน้อยกว่า 9 ครั้งต่อสัปดาห์ สะท้อนให้เห็นว่าความถี่ของการเข้าใช้โซเชียลมีเดียมีผลกระทบต่อสุขภาพจิตมากกว่าระยะเวลาที่ใช้งาน
12. 80% ของผู้บริโภคในเอเชียที่มีการติดตาม Influencers มีแนวโน้มซื้อสินค้าที่แนะนำโดย Influencers เหล่านั้น
13. 55% ของผู้บริโภคระบุว่าส่วนลด และโปรโมชั่น ทำให้พวกเขาติดตาม Influencers และ Creators
Influencer Marketing กลยุทธ์การตลาดที่แบรนด์นิยมใช้
14. 82% ของแบรนด์ระบุว่าการใช้ Influencer Marketing ได้ผลลัพธ์ทางการตลาด เช่น ด้านยอดลูกค้าลงทะเบียน (lead generation), จำนวนคลิกเข้าร้าน ดีกว่าวิธีการโฆษณา หรือวิธีทำตลาดอื่นๆ
15. ยอดค้นหา Influencer Marketing เพิ่มขึ้น ตามรายงานของ Google ระบุว่าในรอบ 3 ปีที่ผ่านมามีคนค้นหาคำว่า “Influencer Marketing” เพิ่มขึ้นถึง 1500%
16. 69% ของแบรนด์ในปี 2024 เพิ่มงบ Influencer Marketing ต่อเนื่องมาจากปีก่อน
ความท้าทาย Creator Economy
17. นักการตลาด 43.8% กังวลเกี่ยวกับผลกระทบทางจริยธรรมจากการใช้ AI, Generative AI ในการทำ Fake Content
ในขณะที่ 31.7% คิดว่าข้อได้เปรียบหลักของการทำงานร่วมกับ AI Influencers คือ การที่พวกเขาสามารถควบคุมข้อความที่ต้องการสื่อสารได้มากขึ้น
18. ปัญหากลโกงไซเบอร์ในไทย ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ Creator Economy ขณะที่ผู้คนให้ความสำคัญกับ “ความโปร่งใส และความน่าเชื่อถือ” ในการรีวิวสินค้ามากขึ้น
19. ปัจจุบันการผลิตดิจิทัลคอนเทนต์ ก่อให้เกิดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกระหว่าง 2.1 – 3.9% ของปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทั้งหมดทั่วโลก
ดังนั้นแนวทางการผลิตคอนเทนต์ที่ยั่งยืน ประหยัดพลังงานและเป็นกลางทางคาร์บอน จึงเป็นประเด็นสำคัญในวงการ Content Creators / Influencers ทั้งการใช้พลังงานจาก CPU computer, Cloud การบันทึกวิดีโอ ไฟส่องสว่าง การตัดต่อ การสตรีมมิ่ง
20. แบรนด์ส่วนใหญ่กำลังมองหา Content Creators / Influencers ที่ทำเนื้อหาเกี่ยวกับความยั่งยืนในมิติต่างๆ เพื่อตอบโจทย์การทำการตลาดที่ยั่งยืน
“อุตสาหกรรม Content Creators ไทยกำลังเติบโต โดยมีผู้สร้างรายได้จากการเป็น Content Creators กว่า 9 ล้านคน ซึ่ง 2 ล้านคนทำเป็นอาชีพหลัก Content Creators ไม่เพียงสร้างเนื้อหา แต่ยังเป็นผู้ขับเคลื่อน Soft Power และเศรษฐกิจไทย ตลอดจนค่านิยมในสังคม จึงจำเป็นต้องได้รับการดูแลสนับสนุนจากภาครัฐ และการสร้างนิเวศสื่อที่เอื้อต่อการเติบโต
งานวิจัยนี้เสนอแนวทางในการพัฒนาอุตสาหกรรมสู่มาตรฐานสากล เทลสกอร์มุ่งมั่นยกระดับมาตรฐานและเสริมศักยภาพให้คอนเทนต์ครีเอเตอร์ พร้อมสนับสนุนการทำงานร่วมกับทุกภาคส่วนเพื่อขับเคลื่อนวงการ Content Creators ต่อไป” คุณสุวิตา จรัญวงศ์ ประธานกรรมการบริหาร และผู้ร่วมก่อตั้ง บริษัท เทลสกอร์ จำกัด (Tellscore) กล่าวถึงภาพรวมอุตสาหกรรม Content Creators

5 ภาพอนาคต Content Creators / Influencers ในปี 2035
งานวิจัยชิ้นนี้ใช้กระบวนการมองอนาคต (Foresight Research Methodology) วิเคราะห์แนวโน้มของอุตสาหกรรม พร้อมนำเสนอความเป็นไปได้ใน 5 ภาพอนาคต (Future Scenarios) ซึ่งจะเป็นข้อเสนอให้ภาครัฐ ภาคธุรกิจ และคอนเทนต์ครีเอเตอร์สามารถปรับตัวและวางกลยุทธ์รับมือกับความเปลี่ยนแปลงได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ฉากทัศน์ 1: การสร้างสรรค์ไร้ขีดจำกัดสู่ความสำเร็จระดับโลก (Unlimited Creativity for Global Success)
– เป็นยุคทองของ Content Creators ไทย
– มีการสนับสนุนด้านวิชาชีพที่ส่งเสริมทั้งเสรีภาพ และคุณภาพผลงาน พร้อมกับสวัสดิการที่มั่นคง
– Content Creators มีส่วนร่วมในการพัฒนากรอบการคุ้มครองกำกับดูแลอุตสาหกรรม ช่วยผลักดันให้เกิดแพลตฟอร์มสัญชาติไทย
– Content Creators มีโอกาสสร้างสรรค์ผลงานรูปแบบใหม่ๆ และพัฒนาช่องทางการสร้างรายได้ที่หลากหลาย
– มีมาตรการจูงใจทางภาษี ช่วยกระตุ้นให้ Content Creators พัฒนาทักษะอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เกิดผลงานคุณภาพสูงที่สามารถส่งออกสู่ตลาดต่างประเทศได้
– ขณะที่ประชาชนรอบรู้เท่าทันสื่อ ได้รับผลประโยชน์จากคอนเทนต์ที่สร้างสรรค์ โปร่งใส และมีคุณค่า
ฉากทัศน์ 2: ไทยสร้างไทยในอุตสาหกรรม Content Creators (Thailand’s Self-Made Creator Economy)
– แพลตฟอร์มสัญชาติไทยได้รับการพัฒนา ลดการพึ่งพาแพลตฟอร์มต่างชาติ
– ความคิดสร้างสรรค์อยู่ในเกณฑ์ดี ผลิตคอนเทนต์ตอบสนองความต้องการตลาดได้ นำไปสู่การสร้างอาชีพและรายได้มั่นคงให้กับ Creators ในตลาดงาน
– ภาครัฐมีมาตรการจูงใจทางภาษีและมีกฎระเบียบที่เหมาะสม
– ประชาชนเสพคอนเทนต์มีคุณภาพ เป็นประโยชน์ต่อสังคม ให้ความสำคัญกับที่มาและความโปร่งใสของข้อมูล
ฉากทัศน์ 3: การเติบโตบนเส้นทางที่ไม่มั่นคง (Growth on an Unstable Path)
– ปัจจุบันอุตสาหกรรม Content Creators ประเทศไทยอยู่ใน Stage นี้
– Content Creators มีรายได้ค่อนข้างสม่ำเสมอและผลิตผลงานคุณภาพได้ด้วยทักษะและความคิดสร้างสรรค์ที่มี
– แต่ยังขาดความมั่นคงด้านสวัสดิการ และการคุ้มครองกำกับดูแลที่เหมาะสม เนื่องจากขาดการสนับสนุนด้านสวัสดิการวิชาชีพ และความไม่ชัดเจนในการกำกับดูแล
– ประชาชนให้ความสำคัญกับคอนเทนต์ที่ตอบโจทย์ และมีประโยชน์ โดยส่วนใหญ่มีความเท่าทันสื่อในระดับพื้นฐาน
– ยังคงปรากฏการใช้เทคโนโลยีทางที่ผิด เช่น การหลอกลวง ข่าวปลอม การปลอมแปลงตัวตน ส่งผลกระทบต่อความน่าเชื่อถือของวงการคอนเทนต์ และนิเวศสื่อโดยรวม
ฉากทัศน์ 4: วิกฤตความน่าเชื่อถือวงการคอนเทนต์ไทย (Crisis of Trust in Thailand’s Content Industry)
– ระบบนิเวศสื่อคอนเทนต์ไทยเผชิญความท้าทายที่ต้องได้รับการดูแลอย่างเร่งด่วน โดยเฉพาะการพัฒนากรอบการกำกับดูแลแพลตฟอร์มต่างชาติให้สอดคล้องกับบริบทไทย
– Content Creators ไทยเผชิญการแข่งขันจาก Content Creators ต่างชาติ และ AI Creator เพิ่มขึ้น
– ส่งผลให้ Content Creators ไทยเผชิญกับความไม่มั่นคงทางรายได้ และการพึ่งพาโซเชียลมีเดียมากเกินไป กระทบต่อคุณภาพคอนเทนต์และการพัฒนาทักษะของ Creators
– ประชาชนขาดความเชื่อมั่นในนิเวศสื่อไทยและไม่มั่นใจในความปลอดภัยของข้อมูลส่วนบุคคล ส่งผลให้ประชาชนบางส่วนหันไปรับชมคอนเทนต์นอกระบบ เปิดช่องให้เกิดการหลอกลวง การโฆษณาเกินจริง และคอนเทนต์เกี่ยวกับสินค้าผิดกฎหมาย
ฉากทัศน์ 5: ซากปรักหักพังของอุตสาหกรรมคอนเทนต์ (Ruins of Content Industry)
– ประเทศไทยเข้าสู่ยุคตกต่ำของเศรษฐกิจ Content Creators จากการใช้เทคโนโลยีในทางที่ผิด ส่งผลต่อการหลอกลวง ข่าวปลอม การปลอมแปลงตัวตน เป็นปัญหาทำให้เกิดผลเสียต่อเศรษฐกิจ และอาชีพ Content Creators
– ไม่มีการกำกับแพลตฟอร์มต่างชาติในไทย ทำให้รายได้และข้อมูลรั่วไหลออกนอกประเทศ
– Content Creators ไทยขาดการคุ้มครองและการสนับสนุน ส่งผลให้ส่วนใหญ่ตกงาน และถูกแทนที่ด้วย Content Creators ต่างชาติ และ AI Creator
– ขาดความมั่นคงด้านรายได้ มีการจำกัดสิทธิ์ และเลือกปฏิบัติ
“อุตสาหกรรม Content Creators ไทยกำลังเผชิญการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ ทั้งจากเทคโนโลยีขั้นสูง การแข่งขันระดับสากล นโยบายกำกับดูแลที่ยังต้องพัฒนา รวมถึงการเปลี่ยนแปลงของสังคม ค่านิยม และความยั่งยืน
งานวิจัยนี้ใช้กระบวนการมองอนาคต ในการสำรวจแนวโน้มและฉายภาพอนาคต 5 ฉากทัศน์ ตั้งแต่ยุคทองของ Creators ไทยที่ได้รับการสนับสนุนให้เติบโตเต็มที่ ไปจนถึงสถานการณ์ที่อุตสาหกรรมเผชิญภาวะถดถอยจนเกิดผลเสียต่อสังคมวงกว้าง
การเตรียมความพร้อมจึงเป็นหัวใจสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นการพัฒนาทักษะดิจิทัล มาตรฐานวิชาชีพ การกำกับดูแลแพลตฟอร์มที่สมดุล หรือการสร้างระบบนิเวศที่คำนึงถึงผลกระทบทางสังคมและสิ่งแวดล้อม อนาคตของอุตสาหกรรมขึ้นอยู่กับความร่วมมือของทุกภาคส่วน เพื่อให้ Creators ไทยสามารถแข่งขันได้ในระดับโลกอย่างยั่งยืน” ดร.การดี เลียวไพโรจน์ ประธานเจ้าหน้าที่อนาคตศาสตร์ ศูนย์วิจัยอนาคตศึกษาฟิวเจอร์เทลส์ แล็บ (FutureTales LAB) ขยายความเพิ่มเติมถึงภาพอนาคตวงการ Content Creators ประเทศไทย

ดร.นพ.วรตม์ โชติพิทยสุนนท์ รองโฆษกกระทรวงสาธารณสุข และผู้ร่วมก่อตั้งสถาบันวิชาการเพื่อความยั่งยืนทางสุขภาพจิต (TIMS) กล่าวว่า TIMS ก่อตั้งขึ้นด้วยความหวังที่จะสร้างสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมสุขภาวะทางจิตให้แก่คนไทย เราตระหนักถึงบทบาทสำคัญของอุตสาหกรรม Content Creators ไทยในการสร้างสรรค์สื่อและพื้นที่ปลอดภัยในสังคมออนไลน์ ซึ่งจะช่วยยกระดับความรอบรู้เท่าทันสื่อ และเสริมสร้างความตระหนักถึงผลกระทบที่มีต่อตนเองและผู้อื่น
“การพัฒนาอุตสาหกรรมให้เติบโตอย่างยั่งยืน จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐที่กำกับดูแลอย่างเข้าใจ ภาคเอกชนที่ส่งเสริมโอกาสทางเศรษฐกิจ และประชาชนที่มีบทบาทในการกำหนดทิศทางของสื่อ TIMS หวังว่าเล่มอนาคตศึกษานี้จะเป็นแผนที่นำทางสู่การพัฒนาอุตสาหกรรมคอนเทนต์ครีเอเตอร์ เพื่อส่งเสริมสุขภาวะทางจิตอย่างยั่งยืนในประเทศไทย”

สำหรับผู้ที่สนใจรับไฟล์งานวิจัย (PDF) ติดตามได้ที่ www.facebook.com/Tellscore หรืออีเมล์มาที่ contact@tellscore.com ระบุในหัวข้ออีเมล์ว่า “ขอไฟล์งานวิจัย: อนาคตคอนเทนต์ครีเอเตอร์ไทย 2035”