PANTONE คืออะไร
อันที่จริง PANTONE คือชื่อของบริษัทแห่งหนึ่งที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับสีสำหรับพิมพ์ ซึ่งผลิตสีพิเศษ หรือ ที่เรียกว่า Spot Color ออกมาเพื่อการพิมพ์ที่เฉพาะเจาะจงมากยิ่งขึ้น จากรูปด้านล่างคือ PANTONE SOLID COLOR หรือ PANTONE SPOT COLOR เป็น color guide ที่บอกสีพิเศษเฉดต่างๆมีรหัสกำกับไว้ชัดเจน พูดง่ายๆมันคือภาษาสากลในโลกของสี เอาไว้คุยกันเมื่อต้องทำงานที่เกี่ยวข้องกับสีร่วมกันในหลายฝ่ายทั้งฝั่งโรงพิมพ์ แบรนด์ ดีไซเนอร์ฯ เพื่อความเข้าใจตรงกันและทำให้เลือกสีได้อย่างถูกต้อง
ค่าสีของ PANTONE ที่เป็น Spot Color ค่อนข้างเป็นสากลที่ใช้กันทั่วโลก ซึ่งก็มีคุณสมบัติตามชื่อเรียกมันเลยค่ะ Spot Color คือ สีจำเพาะ หรือ สีพิเศษ ถูกนำมาใช้สำหรับงานพิมพ์ที่ต้องการความเนี้ยบ ความคมชัด ลดโอกาสสีเพี้ยนที่อาจเกิดขึ้นได้เป็นอย่างดี
เล่าเรื่อง PANTONE
ท้าวความนิดนึงว่า ‘Pantone LLC’ เป็นบริษัทย่อยของ X-Rite, Inc. บริษัทแม่ที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับสีแบบครบวงจร ก่อนหน้านี้เป็นบริษัทเดี่ยวมาตลอดตั้งแต่ปี ปี 1963 เพิ่งมารวมกับบริษัทใหญ่ไปเมื่อปี 2007 ผู้ก่อตั้ง PANTONE คือ ‘Lawrence Herbert’ เขาเล็งเห็นทางแก้ปัญหาในกระบวนการทำงานกับสี เพื่อให้แต่ละฝ่ายในทำงานได้ง่ายขึ้น และได้ผลงานที่ตรงตามความต้องการ นำมาสู่ PANTONE® MATCHING SYSTEM® สมุดที่เข้ามาเป็นมาตรฐานในการระบุสี แมทช์สี และเป็นภาษาสากลของสีที่คุยกันได้รู้เรื่องทั่วโลก
หลังจากนั้น PANTONE ก็เผยแพร่ PANTONE® MATCHING SYSTEM® ไปสู่อุตสาหกรรมอื่นๆที่เกี่ยวข้องกับการเลือกใช้สีในการกระบวนการทำงาน เช่น เทคโนโลยีดิจิทัล แฟชั่น สถาปัตยากรรม พลาสติก งานศิลปะ ฯลฯ นับจากปี 1963 จนถึงปัจจุบันชื่อของ PANTONE เป็นที่รู้จักไปทั่วโลก และถูกนำมาเป็นภาษาแม่ของสีในหมู่มวลดีไซเนอร์ ผู้ผลิต ผู้ค้า ไปจนถึงลูกค้า
ตลาดและสินค้าของ PANTONE
ไม่ใช่แค่ผู้เชี่ยวชาญเรื่องสี แต่ PANTONE ยังมีสินค้าและบริการของตัวเองอีกมากมาย ซึ่งแต่ละปีจะมีสินค้าที่มี license ของ PANTONE นับร้อยๆอย่าง ออกวางจำหน่ายไปทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็น graphic arts, fashion, home, interior, plastics, architectural, paint, industrial design และ consumer markets
PANTONE กับ CMYK
CMYK คือระบบสีที่นิยมใช้ในงานพิมพ์ ประกอบด้วยแม่สี 4 สี cyan, magenta, yellow, and key (black) ที่จะผสมกันออกมาเป็นสีต่างๆ และเมื่อส่องขยายดูงานที่พิมพ์ด้วยระบบ CMYK จะพบเป็นจุดสีเล็กๆที่มาผสมกัน แตกต่างจาก Spot Color ของ PANTONE ที่จะเป็นสีนั้นๆเลย 100% ไม่ได้เกิดจากการผสมสีเหมือน CMYK เพราะฉะนั้นสีจาก Spot Color จะมีความชัดและให้สีที่อิ่มกว่า
ยกตัวอย่างเช่น สีเหลืองอ่อน ถ้าพิมพ์เหลืองอ่อนแบบ CMYK บนกระดาษแล้วมาส่องขยายดู จะเห็นเป็นจุดสีเหลืองห่างกันบางๆแซมกับสีของเนื้อกระดาษ เพราะมันคือสีที่เกิดจาก Y ที่ลดเปอร์เซ็นลง แต่ถ้าเป็นเหลืองอ่อนจาก Spot Color จะพิมพ์จากสีเหลืองอ่อน 100% เต็มแบบไม่มีจุดห่าง เช่นเดียวกันกับสีม่วงจากภาพด้านล่าง จะเห็นได้ว่าม่วงแบบ PANTONE Spot Color จะมีความอิ่มของสีมากกว่า
งานแต่ละชิ้นในแต่ละอุตสาหกรรมอาจจะยึดมาตราฐานของระบบสีที่ต่างกัน บ้างก็อาจยึด CMYK เป็นหลัก หรือบ้างก็เป็น PANTONE Spot Color ในเรื่องของงานพิมพ์นั้นม่ได้หมายความว่าทุกสีที่พิมพ์จำเป็นต้องใช้ CMYK หรือ Spot Color เพียงอย่างใดอย่างหนึ่ง ทั้ง 2 ระบบสามารถพิมพ์ร่วมกันได้ เช่น งานชิ้นหนึ่งต้องการจะใช้สีพิเศษหรือ Spot Color 1 สี เพื่อเน้นโลโก้ ส่วนสีอื่นๆที่ไม่ต้องการความเป๊ะปังอลังเวอร์จะใช้ CMYK นั่นเท่ากับว่าเพลทที่พิมพ์งานจะมีทั้งหมด 5 เพลท คือ C+M+Y+K+ 1 Spot Color (Spot Color หรือสีพิเศษ ไม่จำเป็นต้องเป็นของ PANTONE จะเป็นยี่ห้อไหนก็ได้ อย่าลืมว่าแพนโทนคือชื่อแบรนด์นะจ๊ะ)
Spot Color จึงนิยมนำมาใช้กับงานที่ระบบสีแบบ CMYK หรือ RGB ไม่สามารถทำได้ ส่วนใหญ่จะใช้กับงานโลโก้ งานที่เป็น Corperate หรือ Brand Identity หรืองานใดก็ตามที่ต้องการเน้นความอิ่มของสีเท่ากันในงานทุกชิ้น ลดโอกาสของสีเพี้ยน เพราะ Spot Color ไม่ได้เกิดจากการผสมสี แต่เป็นสีนั้นเลย 100%