ในยุคดิจิทัล ผู้บริโภคมีคอนเทนต์ให้เลือกมากมาย หลากหลายประเภท ยิ่งการเกิดขึ้นของแพลตฟอร์ม Video Streaming ได้เปิดโอกาสให้กับผู้ผลิต หรือ Content Provider ได้มีพื้นที่สร้างสรรค์คอนเทนต์ ด้วยพล็อต – รูปแบบการเล่าเรื่อง และนำเสนอ – ภาพวิดีโอที่แปลกใหม่ และแตกต่าง
เช่นคอนเทนต์ประเภท “สารคดี” (Documentary) ในอดีตอาจดูเป็นคอนเทนต์ที่หนัก และมีคนดูเฉพาะกลุ่ม แต่วันนี้ที่เป็นยุคทองของ “Video Streaming” เป็นปัจจัยส่งเสริมให้คอนเทนต์ “สารคดี” เติบโตมากขึ้น ทั้งจำนวนการผลิตจากผู้ผลิตรายใหญ่ และผู้ผลิตอิสระ ขณะเดียวกันฐานคนดูก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน
ที่สำคัญ “สารคดี” ในปัจจุบันมีเนื้อเรื่องหลากหลาย และนำเสนอแบบ “Docu-tainment” มาจาก “Documentary + Entertainment” คือ สารคดีที่นำเสนอข้อมูล – เรื่องราวความจริง (Real) – คนเดินเรื่องที่เป็นบุคคลจริง หรือตัวนักแสดงแทน ผสานเข้ากับเนื้อเรื่อง และการเล่าเรื่อง ทั้งภาพ – เสียงที่สนุก แปลกใหม่ น่าสนใจ โดยนำเสนอในรูปแบบต่างๆ เช่น ภาพยนตร์สารคดี (Documentary Film), สารคดีซีรีส์ (Documentary Series) ที่มีหลายตอน และบางเรื่องมีหลายซีซั่น
ยักษ์แพลตฟอร์ม “Video Streaming” แข่งเพิ่มคอนเทนต์ “ภาพยนตร์ – ซีรีส์สารคดี”
เวลานี้แพลตฟอร์ม Video Streaming ระดับโลก เพิ่ม line up ภาพยนตร์ และซีรีส์สารคดีมากขึ้น โดยเฉพาะสารคดีที่นำเสนอบุคคลที่มีชื่อเสียงวงการต่างๆ เช่น วงการเทคโนโลยี, การเมือง, ศิลปินดารา จะเห็นผู้ให้บริการ Streaming ทั้งหลายทุ่มงบซื้อลิขสิทธิ์ เพื่อให้ได้เป็น Original Content ที่มีฉายเฉพาะบนแพลตฟอร์มของตัวเองเท่านั้น
เพราะบุคคลที่มีชื่อเสียงเหล่านี้ เป็นคนที่ทั่วโลกรู้จัก และมีฐานแฟนคลับจำนวนมาก ทำให้ผู้บริโภคอยากรู้เรื่องราวชีวิต และแง่มุมที่ไม่เคยเปิดเผย หรือถูกพูดถึงมาก่อน
หรือแม้แต่สารคดีเรื่องราวประวัติศาสตร์ การเมือง วิทยาศาสตร์ สังคม และวัฒนธรรม ฯลฯ ที่บางเรื่อง เคยปรากฏเป็นข่าวดังมาแล้ว หรือบางเรื่อง อยู่ในหนังสือมาก่อน หรือบางเรื่องถูกบันทึกอยู่ในหน้าประวัติศาสตร์มายาวนาน แต่ได้นำมานำเสนอด้วยการเล่าเรื่องรูปแบบใหม่ เพื่อทำให้การเข้าถึงเรื่องราวนั้นๆ ย่อยง่าย และสนุก
อย่างทุกวันนี้เมื่อเข้าไปดูเมนูหมวด Documentary บนแพลตฟอร์ม “Netflix” จะพบว่ามีจำนวนมาก ทั้งรูปแบบภาพยนตร์ และซีรีส์ โดยแบ่งเป็นประเภทต่างๆ เช่น ท่องเที่ยวและการผจญภัย, ประวัติศาสตร์, กีฬา, ดนตรี, วิทยาศาสตร์และธรรมชาติ, อาชญากรรม, ทหาร, การเมือง, ชีวประวัติ, สังคม และวัฒนธรรม ฯลฯ
เช่นสารคดี “Inside Bill’s Brain : Decoding Bill Gates” เจาะลึกความคิด – วิสัยทัศน์ บุคคลที่มีอิทธิพลในชีวิตผู้ก่อตั้ง Microsoft และเป้าหมายท้าทาย, สารคดีการเมือง “Joshua Teenager VS. Superpower” นำเสนอเรื่องราวของโจชัว เด็กหนุ่มที่ต่อสู้กับอำนาจทางการเมือง
และล่าสุดเปิดตัวสารคดี “Miss Americana Taylor Swift” นำเสนอเรื่องราวชีวิตของนักร้องสาว และความสามารถด้านดนตรีของเธอ นอกเหนือจากการร้องเพลง
อีกผู้ให้บริการ Streaming รายใหญ่อย่าง “Hulu” เตรียมนำสารคดีชีวประวัติ “Hillary Rodham Clinton” นำเสนอเรื่องราวชีวิตวัยเยาว์ จนถึงเส้นทางชีวิตการเมืองของเธอ
ทั้งสารคดี “Miss Americana Taylor Swift” ของ Netflix และสารคดี “Hillary Clinton” ของ Hulu ได้เปิดตัวที่งาน “Sundance Film” จัดขึ้นทุกปีที่สหรัฐอเมริกา เป็นเทศกาลภาพยนตร์อินดี้จากทั่วโลกมารวมกัน
จะเห็นได้ว่าหลังจาก Video Streaming พยายามพิสูจน์คุณภาพ และสร้างการยอมรับให้ทัดเทียมอุตสาหกรรมภาพยนตร์ Hollywood แล้ว เวลานี้ได้ขยายมายังกลุ่มคอนเทนต์ “สารคดี”
“เมื่อก่อนถ้าจะดูภาพยนตร์สารคดี คุณต้องไปดูที่โรงภาพยนตร์เฉพาะทาง แต่ทุกวันนี้เมื่อคุณเปิด Netflix หรือ Hulu คุณจะพบกับสารคดีมากมายที่ปรากฏอยู่ถัดจากหนัง Avergers” Bryn Mooser, CEO, XTR เป็นบริษัทโปรดักชั่น และจัดจำหน่ายภาพยนตร์ ที่ล่าสุดภาพยนตร์สารคดีเรื่อง Mucho Mucho Amor ได้ถูก Netflix ซื้อไปฉายบนแพลตฟอร์ม
นอกจากนี้มีรายงานข่าวว่า “Apple TV+” ได้ทุ่มเงิน 25 ล้านเหรียญสหรัฐฯ สำหรับโปรเจคสารคดี “Billie Eilish” นักร้อง – นักแต่งเพลงชื่อดังวัย 18 ปี เพื่อได้ลิขสิทธิ์มาออกอากาศเฉพาะบน Apple TV+ เท่านั้น
ทางฝั่ง “Amazon Prime Video” ใช้เงิน 25 ล้านเหรียญสหรัฐ ซื้อลิขสิทธิ์สารคดี “Rihanna” หนึ่งในนักร้องหญิงตัวแม่ของวงการเพลง ที่ปัจจุบันเธอไม่ได้เป็นนักร้องอย่างเดียว แต่ยังได้ต่อยอดความดังไปสร้างธุรกิจเครื่องสำอาง และแฟชั่น
แม้แต่ “YouTube” เมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมาได้ประกาศว่าปี 2020 วางแผนจะเพิ่ม Original Content เป็นสองเท่าสำหรับปีนี้ โดยโฟกัสที่คอนเทนต์ “สารคดี”
นี่เป็นเพียงส่วนหนึ่งของภาพยนตร์ – ซีรีส์สารคดี ทั้งที่ฉายแล้ว และอยู่ในโปรแกรมรอคิวลงจออีกเพียบ! โดยเฉพาะบนแพลตฟอร์ม Streaming ที่ทำให้คอนเทนต์แนว “Docu-tainment” เติบโต
สะท้อนให้เห็นถึง Consumer Insight ประการหนึ่งว่าถึงแม้ทุกวันนี้โลกจะเต็มไปด้วยคอนเทนต์มากมาย และหลากหลาย แต่ผู้บริโภคยังคงแสวงหาความรู้ และต้องการข้อมูลที่เป็นความจริงเสมอ (truth-seeking consumers) เพียงแต่ข้อมูลความจริงนั้น ต้องถูกนำมาเล่าเรื่องให้น่าสนใจ และเข้าใจง่าย
ดังที่ Dan Cogan ผู้อำนวยการสร้างภาพยนตร์สารคดีหลายเรื่อง เช่น Won’t You Be My Neighbor? และ Icarus(สารคดีได้รางวัลสารคดียอมเยี่ยมจากเวที Oscar 2018) เล่าถึงการเฟื่องฟูของสารคดีในปัจจุบันว่า “พวกเรากำลังอยู่ในยุคทองของการสร้างภาพยนตร์สารคดี”
Source : JWT Intelligence, Bloomberg, Billboard, The Hollywood Reporter