ต้องยอมรับว่าธุรกิจอีคอมเมิร์ซเฟื่องฟูและเติบโตมากในประเทศไทย ซึ่งปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดการเติบโตก็เพราะผู้ประกอบการไทยเก่งขึ้น พร้อมกับแรงสนับสนุนจากแพลตฟอร์มที่ดูแลอย่างต่อเนื่อง เมื่อสององค์ประกอบนี้เกื้อหนุนกัน ธุรกิจอีคอมเมิร์ซก็เกิดความแข็งแกร่ง ทั้งนี้ หนึ่งในมาร์เก็ตเพลสที่ทำงานคู่กับผู้ประกอบการไทยมาตลอดได้แก่ ลาซาด้า (Lazada) ซึ่งล่าสุดได้จัดงาน ‘Lazada Forward Women Awards 2021’ หรือ รางวัลสุดยอดผู้ประกอบการหญิงแห่งปีจากลาซาด้า 2564 ครั้งแรกอย่างเป็นทางการ ในวันสตรีสากลที่ผ่านมา เพื่อยกย่องศักยภาพผู้ประกอบการหญิง 6 ราย ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ผู้บุกเบิกแนวทางใหม่ๆ ในการดำเนินธุรกิจบนช่องทางอีคอมเมิร์ซ แสดงถึงการปรับตัวให้ทันกับสถานการณ์ ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค และนำนวัตกรรมมาปรับใช้ตลอดเส้นทางการดำเนินธุรกิจในฐานะผู้ประกอบการ โดยหนึ่งในความภาคภูมิใจของคนไทย ได้แก่ ลลิลลา ธรรมนิธา เจ้าของธุรกิจ AggieHome ที่ได้รับ รางวัลสุดยอดผู้ประกอบการดีเด่น (Enterprising Seller Award) ซึ่งการดำเนินธุรกิจของเธอเป็นแบบอย่างที่ดีของธุรกิจโลคอล ที่สามารถปรับตัวก้าวสู่ดิจิทัลได้อย่างลื่นไหล และที่สำคัญคือยังใช้ความได้เปรียบของการเป็นผู้หญิงในการทำธุรกิจขายเครื่องมือเกษตร ที่น้อยนักจะมีผู้หญิงดำเนินกิจการตรงจุดนี้ได้อย่างประสบความสำเร็จ
ความสำเร็จที่เกิดจากการเรียนรู้ ไม่หยุดยั้ง
ลลิลลา เล่าถึงจุดเริ่มต้นของธุรกิจว่า เดิมธุรกิจครอบครัวของสามีขายเคมีภัณฑ์ทางการเกษตรอยู่แล้ว เช่นพวกปุ๋ย ยาฆ่าแมลง พอเราแต่งงานได้สักพักก็แยกตัวมาเปิดกิจการของตัวเองเป็นการจำหน่ายพวกอุปกรณ์ทางการเกษตร เช่น เครื่องมือไฟฟ้า อุปกรณ์ตัดหญ้า ฯลฯ ซึ่งยอมรับว่าตอนเริ่มต้นก็ค่อนข้างยากในการทำธุรกิจนี้เพราะทุกอย่างเป็นเรื่องใหม่หมด เทคโนโลยีต่างๆ ก็เป็นเรื่องใหม่ แต่ส่วนตัวเป็นคนที่ไม่หยุดในการเรียนรู้ อย่างถ้าไม่รู้เรื่องโซลาเซลล์ เราก็ไปหาความรู้ ไปเทคคอร์สลงเรียนนวัตกรรมใหม่ๆ เพราะตอนนี้ทุกอย่างมันออนไลน์หมด เราสามารถเสิร์ชหาข้อมูลได้
“ทุกอย่างวันนี้มันอยู่ที่ปลายนิ้วของเรา มันก็ไม่ยากนะคะ แต่ถ้าถามว่ามันง่ายไหม มันก็ไม่ง่าย แต่มันอยู่ที่ความพยายามของเรามากกว่า”
นอกจากนี้ ที่ร้าน AggieHome ยังเป็นร้านขายสินค้าเกษตรที่มีการนำชุดโซลาเซลล์มาขายทางออนไลน์ด้วย โดย ลลิลลา รู้จักนำเทคโนโลยีมาปรับใช้เข้ากับความต้องการและพฤติกรรมของลูกค้า ทำให้สินค้าโซลาเซลล์กลายเป็นสินค้าขายดี ขยายฐานลูกค้าได้ทั้งฝั่งที่เป็นเกษตรกรและผู้บริโภคทั่วไป
“ต้องบอกก่อนว่าโซลาร์เซลล์มันคือเรื่องใหม่ ซึ่งเกษตรกรไทยบางพื้นที่ยังไม่กล้าที่จะลงทุน เกษตรกรรู้ดีว่ามันดี ช่วยลดต้นทุน แต่มันยุ่งยากในการติดตั้ง หรือบางคนก็ไม่รู้เลยว่าต้องมีอุปกรณ์อีกมากมายในการช่วยติดตั้ง เวลาที่เราขาย เราก็เลยจะมีขายทั้งแบบแยกชิ้นและขายเป็นชุดๆ สำเร็จรูปให้ครบเลย พร้อมกับทำคลิปวิดีโอวิธีในการติดตั้งและใช้งานให้ด้วย เพื่อให้ลูกค้าเวลาซื้อไปแล้วก็ไปติดเองได้ง่าย เหมือนว่าเราปรุงอาหารมาให้เสร็จเลย จากเรื่องยากๆ เราทำให้มันง่ายขึ้น มันก็เป็นช่องทางเป็นโอกาสของเราในการขายของได้ ซึ่งปัจจุบันโซลาเซลล์ก็กลายเป็นหนึ่งในสินค้าขายดีของร้าน”
ขายสินค้าผ่านออนไลน์ ช่วยเพิ่มช่องทางการขาย ขยายพื้นที่ไปไกลทั่วประเทศ
เดิมทีก่อนเข้าสู่มาร์เก็ตเพลสออนไลน์ ร้าน AggieHome ก็เป็นร้านโมเดิร์นเทรดปกติ เราตั้งมั่นว่าเวลาลูกค้ามาเราก็อยากให้สินค้าในร้านครบถ้วน ถามหาอะไรก็มีหมดครบทุกอย่างและครบทุกยี่ห้อ แต่พอมีครบก็มีปัญหาว่าเราไม่สามารถระบายสต๊อกของได้ เราคิดว่าเราจะทำได้แต่มันไม่โต ด้วยเรื่องของสต๊อก และด้วยเรื่องการเงิน เราก็เลยหาลู่ทางว่าจะทำยังไงให้สินค้าเราโฟลว์ได้ ทำให้เกิดความคล่องตัว ก็เลยมองหาช่องทางอื่น ช่องทางใหม่ๆ ที่จะกระจายสินค้าให้ได้มาก ไม่เฉพาะแค่ในอำเภอหรือในพื้นที่จังหวัดแต่ไปได้ทั่วประเทศ คำตอบก็คือช่องทางออนไลน์
“เราก็มองตัวเอง เราเป็นคนที่มีลูกอยู่ใน อ.ตาคลี (จ.นครสวรรค์) เวลาที่เราอยากจะซื้อแพมเพิร์สให้ลูกเรายังสั่งออนไลน์เลย สั่งปุ๊บพรุ่งนี้ก็มาส่ง หรือว่าเราอยากได้ครีมดีๆ แต่แถวบ้านเราไม่มีห้าง ไม่มีศูนย์การค้าใหญ่ๆ เราก็สั่งผ่านออนไลน์ เราก็เลยคิดว่า เรายังสั่งของคนอื่นได้เลย แล้วทำไมเราไม่ขายของตัวเองทางออนไลน์บ้าง ทำไมไม่วางสินค้าในจุดที่คนอื่นเขาก็มาเลือกซื้อสินค้าได้แม้ว่าจะไม่ได้อยู่ในจังหวัดเรา”
Lazada คือคำตอบของคำว่าง่าย ไม่ยุ่งยาก ตอบโจทย์ SME
อย่างไรก็ตาม แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซมีมากมาย แต่เหตุที่ ลลิลลา เลือก Lazada เธอให้เหตุผลว่า เพราะด้วยความน่าเชื่อถือของแพลตฟอร์ม และรู้สึกว่ามันง่ายในการลงขาย ก่อนหน้านี้ก็เคยลงมาแล้ว ไม่ว่าจะเป็นเพจโซเชียลมีเดียหรืออะไรต่างๆ แต่เรารู้สึกว่าบางทีเราต้องมีการยิงโฆษณาไป แต่มันไม่ตรงจุดหรือไม่ตรงกับลูกค้าหรือทาร์เก็ต เราลงทุนตรงนี้ไปแต่มันไม่คุ้มค่ากับรายได้ที่กลับเข้ามา เราก็เลยมาลอง Lazada ด้วยความที่ทาร์เก็ตลูกค้าที่แพลตฟอร์มนี้เยอะมากๆ และเขาก็เป็นแพลตฟอร์มอันดับ 1 ค่าใช้จ่าย หรือต้นทุนก็ถูกมากๆ เรียกได้ว่าแทบจะไม่มีเลย เราแทบจะไม่ต้องไปยิงโฆษณาอะไรเลย เราก็สามารถขายสินค้าได้แล้ว
อย่างใน Lazada เครื่องมือมันเยอะมากเลย คือเขาคิดมาว่าจะให้ลูกค้าใช้อันไหน เขาคิดมาให้แล้ว ซึ่งส่วนตัวเชื่ออยู่อย่างหนึ่งว่า ไม่ว่าทาง Lazada คิดทำ Tools หรือเครื่องมืออะไรออกมา เขาผ่านการกลั่นกรองมาแล้วว่ามันดี มีประโยชน์ ดังนั้น เราก็จะลองทุกเครื่องมือเลย แต่ก็ไม่ใช่ว่าทุกเครื่องมือมันจะเหมาะสมกับธุรกิจของเรา เราก็เลือกใช้อันที่เหมาะสมกับธุรกิจของเรา และที่ตอนนี้ใช้บ่อยๆ ก็คือ Sponsored Discovery หรือ การโปรโมทผ่านลาซาด้า ซึ่งช่วยให้สินค้าของเราอยู่อันดับต้นๆ ที่ลูกค้าจะสามารถเห็นได้ง่าย ฟีเจอร์นี้ก็เหมือนเป็นเครื่องมือทางลัดที่ทำให้สินค้าของเราหรือไอเท็มในร้านถูกโชว์หน้าแรกๆ ส่วนลูกค้าจะซื้อหรือไม่ก็อยู่ที่การตัดสินใจอีกทีหนึ่ง
ช่องทางออนไลน์ช่วยให้ธุรกิจเติบโตเร็วอย่างก้าวกระโดด
“ยุ้ยพูดคำนี้เสมอ Lazada ทำให้ร้าน AggieHome มีตัวตนขึ้นมา มีตัวตนในที่นี้หมายถึงว่า ตั้งแต่ยุ้ยเปิดร้านมาประมาณ 6 ปีกว่า เราก็ยังเหมือนเดินต๊อกแต๊กไปเรื่อยๆ ยังไม่มีคนหรือลูกค้าที่รู้จักเลย ยังไม่มีซัพพลายเออร์อยากจะมาขายสินค้ากับเราเลย แต่เวลาเราเข้ามาอยู่ใน Lazada พอเรามีตัวตน ทางบริษัทผู้ผลิตต่างๆ ก็จะวิ่งเข้ามาชนเราเลย มานำเสนอราคาที่เป็นราคาพิเศษให้เราด้วย เพื่อให้เรานำมาขาย แต่ต้องบอกก่อนว่า Lazada การแข่งขันด้านราคาค่อนข้างสูง เพราะฉะนั้นเราก็จำเป็นที่จะต้องมีต้นทุนที่ค่อนข้างจะต่ำ เพื่อที่จะมาสู้ราคาได้ มานำเสนอสินค้าคุณภาพดีราคาถูกให้ลูกค้าได้ เมื่อเราซื้อได้ในราคาถูกมากขึ้น เราก็สามารถแข่งขันเรื่องราคาได้”
ลลิลลา ยังบอกว่า เดิมรายได้ที่เปิดร้านมา 6 ปี เติบโตขึ้นมากตั้งแต่ได้มาขายทางช่องทางออนไลน์ 3 ปี โดยตอนนี้สัดส่วนรายได้ทางออนไลน์อยู่ที่ 70% ของยอดขายทั้งหมด ออนไลน์โตกว่าออฟไลน์ไปแล้ว ด้วยความที่สามารถขายไปได้ทั่วประเทศ
นอกจากนี้ อีกหนึ่งความประทับใจที่ ลลิลลา บอกว่าประทับใจมาก คือการซัพพอร์ต การเป็นเพื่อนคู่คิดของ Lazada อย่างช่วงแคมเปญโปรโมชั่นที่ Lazada ทำ เช่น 11.11 หรือ 12.12 ก็จะมีทีมงานคอยให้การช่วยเหลือ คอยเป็นที่ปรึกษาให้ ช่วยคิดไปกับเราด้วย เช่น ถ้าจัดโปรแบบนี้ควรจะเอาสินค้าตัวไหนมาลง จะทำการกระตุ้นยอดขายอย่างไร เหมือนเราไม่ได้คิดคนเดียว มันช่วยทำให้เราทำธุรกิจได้ง่ายขึ้น ทีมงานของ Lazada เป็นเหมือนพันธมิตรทางธุรกิจที่ดี เวลามีข้อมูลหรือเครื่องมืออะไรใหม่ก็จะคอยมาอัปเดตให้เราฟัง หรือแม้แต่ตอนที่เราประสบปัญหาเขาก็เข้าช่วยเหลือ ซึ่งมีครั้งหนึ่งมีปัญหาเรื่องการขนส่งสินค้าขนาดใหญ่ที่การส่งปกติตอนนั้นทำไม่ได้ ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องสำคัญมากสำหรับธุรกิจออนไลน์ การจัดส่งของมันจะล่าช้าไม่ได้ ทีม Lazada เลยส่งรถคันใหญ่จากกรุงเทพฯ มาช่วยวิ่งรับส่งสินค้าให้ 4-5 วันจนหมด เข้ามาช่วยแก้ปัญหาจนสามารถผ่านพ้นช่วงวิกฤตไปได้
ความเป็น “ผู้หญิง” ความได้เปรียบของความเป็นผู้นำ
เมื่อถามถึงความได้เปรียบในการเป็นผู้ประกอบการหญิงว่ามีข้อดีอย่างไร ลลิลลากล่าวว่า มันได้เปรียบเรื่องการสื่อสารกับลูกค้า พอเราเป็นผู้หญิงเราก็สามารถพูดคุยสื่อสารได้นุ่มนวลน่าฟังมากกว่า เข้าถึงลูกค้าได้ดีกว่า ส่วนเรื่องการบริหารงานในฐานะที่เราเป็นผู้หญิง เราก็จะดูแลลูกน้องหรือทีมงานแบบครอบครัว ใช้หลักเหตุและผล ใช้ทั้งพระเดชและพระคุณ ทำให้เขารักเรา ให้เขาอยู่กับเรา แล้วชีวิตเขาและครอบครัวจะดีขึ้น ถ้าเราปลูกฝังให้เขารู้สึกแบบนี้ การสื่อสารก็ง่าย เขาก็จะให้ความเคารพและให้เกียรติเรา
และในการทำงานเราก็ควรทำให้เขารู้สึกว่าเขามีความเป็นเจ้าของ ไม่ควรให้เขามีความรู้สึกแค่เป็นลูกจ้างหรือพนักงาน เพราะเขาก็จะทำงานเหมือนเป็นลูกจ้างหรือพนักงานของคุณ แต่ถ้าคุณทำให้เขารู้สึกว่าเขาเป็นเจ้าของ คุณโตเขาโต เขาก็จะทำงานให้คุณมากกว่าเป็นลูกจ้าง คิดว่าสิ่งนี้เป็นสิ่งสำคัญมาก และทีมงานคือสิ่งที่เราให้ความสำคัญมาก
หัวใจสำคัญและข้อคิดของการทำธุรกิจอีคอมเมิร์ซให้ประสบความสำเร็จ
“สิ่งสำคัญที่สุดในโลกออนไลน์เลยก็คือ ‘ความเร็ว’ เป็นอันดับหนึ่งเลย เราต้องเร็วและก้าวให้ทัน ไม่ว่าจะเป็นด้านข้อมูล การขนส่ง และสินค้าใหม่ๆ ที่เราต้องคอยอัปเดตข้อมูลอยู่เสมอ ถ้าคุณช้าไปก้าวหนึ่ง คุณก็อาจจะไม่ทันเลย เพราะฉะนั้นคุณต้องก้าวให้ทันโลก ก้าวให้ทันนวัตกรรม ว่ามันมีอะไรใหม่ๆ เกิดขึ้นบ้าง”
ลลิลลา กล่าวถึงหัวใจสำคัญของการทำธุรกิจอีคอมเมิร์ซให้ประสบความสำเร็จ
และอีกหนึ่งหลักการที่สำคัญ ลลิลลา บอกว่า เวลาที่เราเจอปัญหา อยากฝากเพื่อนผู้ประกอบการว่า อย่าไปคิดว่ามันเป็นปัญหา ไม่ว่าจะทำธุรกิจอะไร ไม่ว่าจะเป็นบนแพลตฟอร์ม Lazada หรือแพลตฟอร์มไหน มันมีปัญหาหมด เราจะต้องพบเจอปัญหา ถ้าเรามัวแต่มองปัญหาแล้วเราไม่กล้าก้าวผ่าน คุณก็จะหยุดอยู่กับปัญหา คุณจะหยุดอยู่ตรงนั้น ปัญหามันคือสิ่งที่เราจะต้องแก้ แล้วให้มันผ่านไป แล้วคุณก็จะประสบความสำเร็จ
ท้ายที่สุดสิ่งที่ ลลิลา ฝากถึงผู้ประกอบการที่อาจจะลังเลว่าจะเริ่มต้นทำธุรกิจออนไลน์หรืออีคอมเมิร์ซดีหรือไม่
“โอกาสมันมีมาให้เราแล้ว คุณต้องชาร์จเลย ถ้าคุณปล่อยให้โอกาสหลุดลอยไป ถ้าคุณจะๆ อยู่นั่น คุณก็จะไม่ประสบความสำเร็จ ถ้าเห็นโอกาสให้รีบคว้า ให้รีบทำเลย จะได้ไม่ต้องพูดคำว่าเสียดายหรือเสียใจภายหลัง”
