ในยุคนี้ เรามักจะเห็นผู้ประกอบการหรือคนรุ่นใหม่ที่มีจิตสำนึก ต้องการแก้ปัญหาสังคมและลงมือทำบางสิ่งบางอย่างเพื่อแสดงความรับผิดต่อสังคมมากขึ้นเป็นผลให้เกิด “กิจการเพื่อสังคม” (Social Enterprise: SE) เป็นเทรนด์การทำธุรกิจที่น่าสนใจ ซึ่งขับเคลื่อนโดยคนรุ่นใหม่อันมาพร้อมกับไอเดียและมุมมองใหม่ๆ ในการหยิบยกปัญหาสังคมมาพัฒนาในเชิงธุรกิจและสังคมอย่างสร้างสรรค์ ทว่า อุปสรรคใหญ่ที่พวกเขาต้องเจอคือ ขาดแคลนเงินทุน และความรู้ที่จำเป็นในการสร้างความยั่งยืน ทำให้ต้องเลิกกิจการไปอย่างน่าเสียดาย
สำหรับ “โครงการพลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม” หรือ Banpu Champions for Change ที่ริเริ่มโดยบริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) ผู้นำธุรกิจพลังงานแห่งเอเชียที่มุ่งมั่นพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน ร่วมกับสถาบัน Change Fusion องค์กรไม่แสวงผลกำไรที่ร่วมกันเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงปลุกปั้นผู้ประกอบการกิจการเพื่อสังคม (Social Entrepreneur) ในประเทศไทย ด้วยเพราะเชื่อว่า “คนรุ่นใหม่” และ “กิจการเพื่อสังคม” หรือ Social Enterprise เป็นกลไกสำคัญที่นอกจากจะช่วยขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจในระดับพื้นฐานแล้ว ยังส่งผลที่ดีต่อการพัฒนาสังคม จึงเป็นจุดเริ่มต้นของโครงการ Banpu Champions for Change เมื่อ 6 ปีที่แล้ว เพื่อส่งเสริมให้คนรุ่นใหม่เรียนรู้การทำกิจการเพื่อสังคมด้วยการลงมือทำ สอดคล้องกับแนวคิดของบ้านปูฯ ที่ว่า “พลังความรู้ คือพลังแห่งการเปลี่ยนแปลงและพัฒนา”
หลังจากเปิดรับผู้สมัครตั้งแต่เดือนมกราคมที่ผ่านมา โครงการฯ ได้คัดเลือก 10 กิจการให้ได้รับทุนกิจการละ 50,000 บาท นำไปดำเนินกิจการจริงในระยะแรก พร้อมจัดเวิค์คช็อปเพิ่มเติมด้านธุรกิจการตลาด การวางแผนการเงิน และการพัฒนาสังคม เชิญกูรูในแวดวงที่เกี่ยวข้องมาให้ความรู้และชี้แนะแนวทางพัฒนาไอเดียที่ดีไปสู่การดำเนินกิจการที่สามารถสร้างรายได้และประโยชน์เพื่อสังคมที่แท้จริง ผู้ชนะจะได้รับเงินทุนสนับสนุนจากโครงการฯ กิจการละ 200,000 บาท รวมทั้งสิ้น 1 ล้านบาท เพื่อนำไปต่อยอดการทำธุรกิจที่ได้ผลกำไร และแก้ปัญหาสังคมอย่างยั่งยืน โดย 5 ทีมผู้ชนะ ได้แก่
1. TP Packaging Solutions ผู้จัดจำหน่ายภาชนะทางเลือกที่ไม่ก่อให้เกิดขยะและปลอดภัยต่อสุขภาพ เพื่อทดแทนโฟม มุ่งแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ
2. Relationflip เว็บไซต์รวบรวมนักจิตวิทยาเพื่อให้คำปรึกษาแก่ผู้มีปัญหาด้านสุขภาพจิตผ่านระบบออนไลน์ มุ่งแก้ปัญหาด้านสุขภาพจิต
3. We Listen แพลตฟอร์มออนไลน์สำหรับผู้ที่มีความเครียด เพื่อระบายความในใจและปัญหา โดยมีอาสาสมัครที่ผ่านการอบรมพร้อมรับฟัง มุ่งแก้ปัญหาโรคซึมเศร้า
4. Yellow Hello ผลิตภัณฑ์แปรรูปจากกากถั่วเหลืองครบวงจร อาทิ สัตว์และปุ๋ยอินทรีย์ เพื่อไม่ก่อให้เกิดขยะ มุ่งแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม
5. The Guidelight ออดิโอบุ๊กสำหรับผู้พิการทางสายตา เพิ่มโอกาสการเข้าถึงการศึกษา พัฒนาตนเองและประกอบอาชีพ มุ่งส่งเสริมความเท่าเทียมในสังคมของผู้พิการ
สิ่งที่ทำให้โครงการฯ ในปีนี้โดดเด่นขึ้นมาคือ การตั้งโจทย์ และการหยิบยกปัญหาใกล้ตัวในชีวิตประจำวันที่ถูกมองข้าม มาต่อยอดสู่กิจการเพื่อสังคม ทั้งความเครียด สุขภาพจิต สุขภาพกาย และสิ่งแวดล้อม ซึ่งดำเนินการผ่านแนวคิดของคนรุ่นใหม่ที่ต้องการแก้ปัญหาในหลากหลายมิติด้วยแนวทางที่น่าสนใจ
อีกหนึ่งความสำเร็จของโครงการฯ คือ จำนวนกิจการเพื่อสังคมที่เติบโตได้อย่างมั่นคงถึง 29 กิจการ จาก 52 กิจการที่เข้าร่วมโครงการฯ ตลอด 5 ปี ซึ่งเกินครึ่งของจำนวนกิจการทั้งหมด นับเป็นความสำเร็จที่น่าพอใจอย่างมาก และยังสร้างผลประโยชน์ให้แก่ชุมชนได้ถึง 50 แห่ง และประชาชนกว่า 120,000 คน
เมื่อเป้าหมายสูงสุดของกิจการเพื่อสังคมไม่ใช่แค่ผลกำไร แต่ต้องคำนึงถึงการแก้ปัญหาสังคมหรือสิ่งแวดล้อม แกนหลักของการทำ SocialEnterprise ต้องเกิดจากการเข้าใจจริงๆ จึงจะแก้ปัญหาได้ตรงจุด โครงการฯ จึงเชิญวิทยากรผู้เชี่ยวชาญมาให้ความรู้ และเติมเต็มในสิ่งที่ขาด เพื่อบ่มเพาะกิจการเพื่อสังคมในหลายด้าน
ทั้งนี้ บ้านปูฯ และสถาบัน Change Fusion ได้ตั้งเป้าให้โครงการฯ เป็นตัวจุดประกายคนรุ่นใหม่ที่อยากมีกิจการของตัวเองและต้องการพัฒนาสังคม ได้เริ่มต้นลงมือทำโดยใช้ศักยภาพที่มีตอบโจทย์คนในสังคมให้ได้มากที่สุด
สำหรับกิจกรรมอื่นๆ ที่น่าสนใจ และรายละเอียดการเปิดรับสมัครโครงการพลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคมในปีที่ 7 ที่จะเริ่มประมาณเดือนมกราคม 2560 สามารถติดตามได้ที่ www.facebook.com/banpuchampions
