4 ลูกค้ากลุ่มหลักในตลาดจีนออนไลน์ ที่คนไทยอาจไม่รู้มาก่อน

ทราบหรือไม่ว่า กลุ่มลูกค้าชาวจีน โดยเฉพาะทางออนไลน์ อีคอมเมิร์ซ ไม่ว่าจะเป็นรูปแบบ C2C B2C และ Cross Boarding e-Commerce ที่จริงแล้วมีปัจจัยข้อหนึ่งที่เป็นตัวชี้วัดสำคัญในการจำแนกกลุ่มลูกค้า ทั้งในด้าน พฤติกรรม กำลังซื้อ ความต้องการตลาด และอื่นๆ นั่นคือเรื่องของ “พื้นที่และอายุ” หรือที่เรียกตามศัพท์การตลาดว่า Market Landscape

ซึ่งวันนี้เราจึงมาแนะนำให้รู้จักกับ การแบ่งกลุ่มลูกค้าด้วยลักษณะของพื้นที่ ซึ่งมีความเกี่ยวข้องในการจัดแบ่งประเภทกลุ่มลูกค้าชาวจีนที่นับว่าเป็นตลาดใหญ่สุดในโลกที่มีประชากรมากกว่า 1.4 พันล้านคน ในเวลานี้ ซึ่งก็น่าจะช่วยให้การวางแผนและกลยุทธ์การตลาดทำได้ตรงเป้าหมายมากขึ้นครับ

1.กลุ่มผู้สูงอายุ

หลายคนอาจมองข้ามกลุ่มนี้ไป แต่ที่จริงแล้วนี่คือกลุ่มใหญ่ที่มีกำลังซื้อสูงอย่างมากในจีน แล้วยังเป็นประชากรกลุ่มใหญ่ในประเทศ ท่ามกลางสังคมจีนที่เริ่มเข้าสู่ผู้สูงอายุมากขึ้น เรียกว่าในเวลา 5-10 ปีจากนี้ ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มผู้สูงอายุมีแนวโน้มเติบโตมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นบริการสุขภาพ โรงพยาบาล อาหารเสริมสุขภาพ ยา และอื่นๆ

มีการคาดการณ์ว่า ภายในปี 2030 ประชากรจีนที่มีอายุมากกว่า 60 ปี จะเพิ่มขึ้นถึง 45% ซึ่งเป็นผลกระทบจากนโยบายลูกคนเดียวของจีนในหลายปีที่ผ่านมา แม้ว่าจะยกเลิกไปแล้วก็ตาม

ปัจจุบัน ผู้สูงอายุในจีนมีบทบาทในการบริโภคและการช็อปปิ้งทางออนไลน์มากขึ้น ยิ่งหลังจากการระบาดของโควิด-19 ทำให้คนอายุเกิน 60 ปี อาศัยอยู่กับบ้านมากขึ้น ทางออกหนึ่งของพวกเขาคือการเข้าสู่โลกของการช็อปปิ้งทางออนไลน์

ในปี 2020 ที่ผ่านมา ผู้สูงอายุเกิน 60 ปีในจีน กลายเป็นกลุ่ม Accounted สำคัญที่ครองสัดส่วนมากถึง 11% จากผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตทั้งหมด และเพิ่มขึ้นกว่าเท่าตัวในช่วงสิ้นปีที่ผ่านมา

2.คนโสด

คนจีนในภาพรวมแล้ว มีแนวโน้มอยู่เป็นโสดกันมากขึ้น ซึ่งก็มาจากหลายปัจจัย เช่น ปัญหาเรื่องการแข่งขัน การมีลูกที่ทำให้ค่าใช้จ่ายเพิ่มมากขึ้น ความต้องการสร้างตัว นโยบายลูกคนเดียวจากอดีต (ที่ยกเลิกไปแล้ว) การเลือกคู่ครองยากขึ้นของผู้หญิงจีน แล้วยังมีปัญหาสำคัญคือสัดส่วนของผู้หญิงจีนที่น้อยกว่าผู้ชาย แล้วตั้งมาตรฐานการเลือกคู่ครองฝ่ายชายที่สูงขึ้น

ดังนั้นไม่ต้องแปลกใจเลยว่าทำไม “เทศกาลลดราคาในวันคนโสด 11.11” จึงประสบความสำเร็จอย่างมากในตลาดจีน

ในปี 2020 มีข้อมูลเพิ่มเติมว่า มีคนจีนเกิดใหม่ราว 12 ล้านคน ซึ่งหากย้อนไปในปี 2000 มีคนจีนเกิดใหม่มากถึง 18 ล้านคน เรียกว่าในเวลา 20 ปี ลดลงกว่า 32% เลยทีเดียว

แล้วยังมีข้อมูลอีกว่า จำนวนของประชากรจีนโดยเฉลี่ยต่อครัวเรือตอนนี้อยู่ที่ 2.6 คน ซึ่งหากเทียบจากปี 1999 ถือว่าลดลงไปกว่า 30%

ที่น่าสนใจมากๆตอนนี้อีกอย่างคือ คนจีนมีแนวโน้มที่จะทำธุรกิจแบบเดี่ยว หรือธุรกิจส่วนตัวที่บริหารตามลำพังมากขึ้น ซึ่งคนกลุ่มนี้ก็จะเป็นผู้บริโภคที่สำคัญอีกกลุ่มหนึ่งในอนาคต

ในจีนยังมีการสำรวจตลาดออนไลน์ที่พบว่า มากกว่า 80% ของผู้ใช้บริการในจีน ชอบเลือกซื้อสินค้าที่เป็นลักษณะของ “แพ็กเก็จ” หรือ มีการออกโปรโมชั่นร่วมกันมาด้วย

3.กลุ่มใช้งานดิจิทัล

คนจีนใช้งานแพลทฟอร์มดิจิทัลกันมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งคนกลุ่มนี้มักถูกสโคปไปยังกลุ่มคนที่เกิดและเติบโตในระหว่างปี 1980-2010 เป็นกลุ่มที่โตมากับการใช้งานดิจิทัลจนเป็นเรื่องปกติในชีวิตประจำวัน ซึ่งในเอเชียถือว่าเป็นกลุ่มบริโภคขนาดใหญ่ เฉพาะในจีนเองมีคนกลุ่ม Gen-Z ราว 29% ที่ใช้งานสมาร์ทโฟนทุกวันนานกว่า 6 ชม.ขึ้นไป ส่วนคอนเทนต์ส่วนใหญ่ที่ชอบก็คือกลุ่มคลิปวีดีโอ

ที่น่าทึ่งสุดๆอย่างหนึ่งคือ เพิ่งมีการสำรวจในจีนของคนกลุ่มนี้ที่พบว่า มีสัดส่วนถึง 53% ที่จะ “ซื้อในสิ่งที่ต้องการและชื่นชอบ โดยไม่สนใจเรื่องราคามากนัก” เรียกง่ายๆว่าคนกลุ่มนี้จะเลือกซื้อในสิ่งที่ตนพอใจ เป็นค่านิยมใหม่ ที่ตลาดเฉพาะกลุ่มน่าจะยิ้มกันเลย

เมื่อรู้แบบนี้แล้ว การทำตลาดของสินค้าที่ต้องการจับกลุ่มนี้ ก็ไม่ควรพลาดในการใช้งานแพลทฟอร์ม และการสร้างสรรค์คอนเทนต์แบบนั้นครับ

4.นักช็อปออนไลน์สายเขียว

มีแนวโน้มน่าสนใจตรงที่ว่า คนจีนกำลังให้ความสนใจต่อสินค้าอะไรก็ตามที่เกี่ยวข้องกับ “สีเขียว” หรือการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม หรือธรรมชาติ

อันนี้คือกลุ่มที่มีการเติบโตหลักในเอเชีย แล้วในจีนก็เช่นกัน แม้ว่าจะเป็นกลุ่มที่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและความเสี่ยงสูง แถมยังถูกมองว่าเป็นกลุ่มที่อาจจะทำให้ภาพรวมของเศรษฐกิจบนออนไลน์เปลี่ยนแปลงด้วย ตัวอย่างเช่น ความสำเร็จของตลาดรถยนต์ไฟฟ้าในจีน ที่กลายเป็นตลาดใหญ่สุดของโลกไปแล้ว (ต้องดูกันยาวๆ)

เขียนโดย อิทธิชัย อรรถกระวีสุนทร
Expertise: China Marketing
อ่านบทความ Exclusive เพิ่มเติมได้ที่นี่