จากสัมมนา SXSW 2018 ทำ Data ไม่ดี อาจจะกลายเป็นผู้ร้ายข้ามแดน

ในระยะเวลาที่ผ่านมานี้ นักการตลาดหลาย ๆ คนนั้นจะเห็นความปั่นป่วนที่เกิดขึ้นกับ Platform Social Media ยักษ์ใหญ่อย่างเช่น Facebook กัน ซึ่งเรื่องนี้ผลกระทบที่เกิดขึ้นนั้น ไม่ได้เกิดแค่ใน Facebook เท่านั้นแต่ผลมีกระทบทั่วทั้งโลก และผลกระทบนั้นไม่ได้กระทบแต่การเปลี่ยนแปลงในการให้ข้อมูลของ Platform ต่อนักการตลาดที่เรียกข้อมูลต่าง ๆ ผ่าน API แต่ยังมีผลต่อเรื่องการทำการเก็บข้อมูลด้วยวิธีต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตอีกด้วย ซึ่งถ้าทำไม่ดี ไม่เข้าใจ สุดท้ายแล้ว นักการตลาดอาจจะกลายเป็นผู้ร้ายข้ามแดนโดยไม่รู้ตัว

ก่อนอื่นนั้น นักการตลาดต้องเข้าใจเรื่องกฏหมาย Data ของทางสหภาพยุโรป หรือ EU ก่อน ซึ่งกฏหมายนี้เรียกว่า General Data Protection Regulation หรือเรียกสั้น ๆ ว่า GDPR ซึ่วงจะเริ่มใช้อย่างเป็นทางการในวันที่ 25 พฤษภาคม 2561 นี้ กฏหมาย GDPR นี้ เป็นข้อกำหนดในเรื่องการปกป้องข้อมูลและการใช้ข้อมูลของประชาชนในสหภาพยุโรป ว่าอะไรทำได้หรือไม่ได้ ซึ่งข้อกำหนดเหล่านี้ทำให้เหล่า Platform Digital ทั้งหลาย ต้องทำการให้ผู้บริโภคที่เก็บข้อมูลนั้นยอมรับว่าข้อมูลนั้นจะเอาไปใช้อะไร โดยไม่ทำให้ผู้บริโภคสับสน หรือแอบซ่อนไว้ นอกจากนี้ยังต้องให้สิทธิ์กับผู้บริโภคในการที่จะเข้าไปลบข้อมูลต่าง ๆ หรือยินยอมที่จะไม่รวมข้อมูลที่ผู้บริโภคไม่ได้อนุญาตหรือยุติการใช้งานเหล่านั้นอีกด้วย สิ่งสำคัญนอกจากเรื่องการเก็บข้อมูลแล้ว บริษัทที่ทำการเก็บข้อมูลนี้ยังต้องมีหลักเกณฑ์ที่แน่นอน ในการป้องกันหรือมีมาตรการณ์ในการควบคุมยามที่ถูกโจมตีหรือข้อมูลหลุดออกไป

อ่านแล้วจากด้านบนจะงงว่า อ้าว แล้วเกี่ยวอะไรกับนักการตลาดในไทยละ หรือเราไม่ได้ทำอะไรกับยุโรปทำไมต้องไปคิดถึงการทำอะไรเหล่านี้ด้วย ในงาน SXSW ก็มีหัวข้อที่มาสัมมนาเรื่องนี้ด้วยเช่นกัน เพราะมองว่าผลกระทบที่เกิดขึ้นนี้ไม่ได้กระทบแค่ในยุโรป แต่จะกระทบทั่วกันทั้งโลกในการจัดเก็บข้อมูลต่าง ๆ ขึ้นมา และทั้งนี้นี่คือหลักการสำคัญอย่างมาก เพราะถ้าคุณไม่ได้ทำอะไรกับธุรกิจในยุโรปก็ตาม แต่มีการที่เก็บข้อมูลส่วนตัวของคนในยุโรปไปโดยไม่ได้แจ้งล่วงหน้า หรือไม่ได้รับการยินยอมของผู้บริโภคต่างชาติที่เก็บข้อมูลเหล่านี้ไป หรือทำการแจ้งแล้วว่าจะเก็บข้อมูลแต่กลับเอาไปใช้ผิดวัตถุประสงค์ที่บอกไว้ จะทำให้การกระทำเหล่านี้กลายเป็นว่าผิดกฏหมาย GDPR ทันที ซึ่งผลที่เกิดขึ้นคือ คุณจะถูกฟ้องหัวโตอย่างทันทีในสหภาพยุโรป ซึ่งถ้าคุณผิดจริงและเป็นกรณีร้ายแรงอย่างมาก คุณนั้นอาจจะถูกร้องขอจากสหภาพยุโรปให้ส่งตัวจากประเทศไทยไปยังยุโรปในฐานะผู้ร้ายข้ามแดนในทันทีเลยเช่นกัน ทั้งนี้ข้อมูลอะไรบ้างที่ควรระวัง ข้อมูลที่ควรระวังได้แก่ user, ip และ cookie หรือใน Facebook คือการเข้าถึงข้อมูลต่าง ๆ ของ User โดยที่ User ไม่ได้ยินยอม นึกถึงเกมต่าง ๆ ที่เล่นกัน แล้วกด ๆ log in โดยไม่ได้ทำการอ่าน ซึ่งทำให้ผู้เก็บข้อมูลนั้นสามารถเข้ามาเอาข้อมูลต่าง ๆ ของผู้ที่กดยอมรับโดยไม่รู้ตัว

ด้วยความที่เป็นเรื่องใหญ่แบบนี้ ผสมกับการที่เกิดเรื่องของ Facebook X Cambridge Analytica เกิดขึ้น โดยมีการทำการ propaganda และ election manipulation เกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นที่อังกฤษที่ทำให้ต้องออกจากสหภาพยุโรป (Brexit) หรือกรณีของ Trump เองที่มีการเลือกตั้งชนะออกมา โดยที่มีความคลางแคลงใจว่ารัสเซียเป็นผู้อยู่เบื้องหลังกับการทำงานของ Cambridge Analytica นี้ ผลที่เกิดขึ้นมานี้ไม่ได้กระทบแค่เรื่องเล็ก ๆ แต่กระทบเป็นเรื่องการเมืองทั้งภายในประเทศและต่างประเทศขึ้นมาทันที

สิ่งที่เกิดขึ้นจากผลกระทบเหล่านี้คือการที่ Platform ต่าง ๆ ต้องเร่งสร้างมาตรการณ์ในการปกป้องข้อมูลลูกค้า และทำการแจ้งลูกค้าหรือผู้บริโภคที่ใช้ Platform ตัวเองอย่างทันที ว่าข้อมูลต่าง ๆ นั้นจะเอาไปใช้อะไร และจะไม่นำไช้อะไรในหน้าแรกการใช้บริการ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือ Platform ของ Facebook เองมีการย้ายหน้าว่าด้วยเรื่อง Privation policy หรือการเก็บข้อมูลต่าง ๆ มาอยู่ในหน้าแรก ๆ เพื่อให้ผู้บริโภคสามารถหาได้ง่าย ๆ ทันที หรือมีการส่งอีเมล์มาแจ้งผู้ใช้บริการว่า ต่อไปในข้อมูลจะถูกจัดการอย่างไรต่อไปในระบบของ Platform นั้น ๆ ขึ้นมา ซึ่ง Platform เหล่านี้ไม่ได้แจ้งต่อผู้ใช้ชาวยุโรปเท่านั้น แต่ยังแจ้งเตือนมายังผู้ใช้ทั่วโลกเลยเช่นกัน นั้นเป็นเพราะผลกระทบของ GDPR นี้จะกลายเป็นมาตรฐานในการเชิงกฏหมายของการทำ data ต่อไปอีกด้วย

ที่ SXSW ปีนี้ก็มีการย้ำเตือนเช่นกัน สำหรับคนที่ทำ App, Website, Ads และ อื่น ๆ ต้องมีการร้องขอ Data User ออกมาว่าให้ระวังในเรื่องการใช้งานและการเก็บข้อมูลเหล่านี้ เพราะทำอะไรไม่ระวังในตอนนี้ อาจจะทำให้คุณผิดกฏหมายไม่รู้ตัว ซึ่งในอเมริกาเอง กฏหมาย Data ก็เพิ่งคลอดออกมาเช่นกันและมีความรุนแรงอย่างมาก เพราะคุณทำผิดคุณจะถูกฟ้อง 2 กระทงทันที จาก State Law หรือโดนฟ้องจากรัฐนั้น ๆ และโดน Fed Law หรือโดนฟ้องจากรัฐบาลกลางอีกครั้งทำให้คุณนั้นอาจจะติดคุกหัวโต หรือล้มละลายได้เลยจากการฟ้องนี้ ซึ่งคนทำการตลาดในตอนนี้ควรต้องมั่นใจว่าทำถูกต้องจริง ๆ หรือถ้าจะทำอะไรเทา ๆ ก็ควรหาทนายเก่ง ๆ ไว้ล่วงหน้าเลย