เดี๋ยวนี้เวลาเราเดินทางไปทางไหนก็จะเห็นใครต่อใครก้มหน้าก้มตาสไลด์มือถือไปมาตลอดเวลา แถมยังใส่หูฟัง ปิดโหมดการรับรู้รอบตัวกันทั้งนั้น แต่ใครจะรู้ว่า กว่าที่หูฟังจะเป็นสินค้ายอดฮิตที่ต้องมีกันทุกบ้านอย่างทุกวันนี้ ช่วงเวลาที่ปิ๊งไอเดียหูฟังชิ้นแรกของโลกมันเกิดก่อน ‘โทรศัพท์มือถือ’ ด้วยซ้ำไป
แล้วหูฟังแบบไหนกันแน่ที่เป็นชิ้นแรกของโลก? วันนี้เราจะมาเล่าให้ฟัง
ย้อนไปเกือบ 140 ปี หูฟังที่ก่อเกิดขึ้นเป็นชิ้นแรกของโลกก็คือ ‘หูฟังหูเดียว’ ซึ่งน้ำหนักของมันไม่ธรรมดาเพราะหนักถึง 10 ปอนด์ ขณะที่ช่วงเวลานั้นโลกของเรายังไม่มีโทรศัพท์มือถือ ทำให้การใช้งานของมันยังไม่เป็นที่นิยมมากนัก เพราะนอกจากจะมีน้ำหนักมากแล้ว หูฟังหูเดียวส่วนใหญ่จะถูกใช้งานกับโทรศัพท์บ้าน หรือเครื่องมือสื่อสารประเภทอื่นที่บ้าน/ที่ทำงานเท่านั้น
จากนั้น หูฟังได้ถูกพัฒนามาเรื่อยๆ จนกระทั่งปี 1895 ที่รูปแบบของหูฟังได้พัฒนาแบบมี 2 ข้าง ลักษณะคล้ายๆ กับเครื่องมือสเต็ตโทสโคป (Stethoscope) ที่ช่วยฟังเสียงคุณหมอ
ทั่วโลกรู้จัก ‘หูฟัง’ มากขึ้นในช่วง WW1
ความนิยมของหูฟังไม่ได้มาจากรุ่นที่ 2 ที่พัฒนามาเป็นหู 2 ข้าง แต่เกิดขึ้นในปี 1910 หลังจากที่ ‘นาทาเนียล บอลด์วิน’ (Nathaniel Baldwin) นักศึกษาจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ซึ่งเขาเป็นนักประดิษฐ์ ‘หูฟังวิทยุ’ คนแรกของโลก โดยความนิยมมันดังเปรี้ยง! ช่วงที่เกิดสงครามโลกครั้งที่ 1 พอดี เหตุจากความจำเป็นของกองทัพเรือสหรัฐอเมริกาต้องการ หูฟัง จำนวน 100 ชุด เพื่อใช้ในการปฏิบัติงาน ทำให้ทั่วโลกรู้จักกับคำว่า หูฟังวิทยุที่มีน้ำหนักเบาขึ้นกว่าเดิมมาก
จนถึงปี 1937 ชุดหูฟังที่เป็นมากกว่าอุปรณ์สำหรับวิทยุก็ถูกปลอยออกมาเป็นครั้งแรก เราเรียกมันว่า ‘หูฟังแบบ dynmic’ เกิดขึ้นจากฝีมือชาวเยอรมัน ในชื่อว่า ‘Beyerdynamic’ ความน่าสนใจของมันก็คือ น้ำหนักยิ่งเบามากกว่าเดิมอีก ขณะที่การใช้งานก็หลากหลายมากขึ้น ทั้งฟังเพลง ดูภาพยนตร์
‘Sony Walkman’ หูฟังแบบพกพาครั้งแรกของโลก!
วิวัฒนาการของหูฟังเดินทางมาเรื่อยๆ ส่วนใหญ่ก็ปรับปรุงเรื่องคุณภาพของเสียง, รูปแบบให้มันทันสมัยขึ้น และมีน้ำหนักเบา แต่สิ่งที่น่าสนใจจากเส้นวิวัฒนาการนี้ ก็คือ ในปี 1979 ที่ทั่วโลกรู้จักกับ ‘Sony Walkman’ หูฟังแบบพกพาของแท้! เพราะน้ำมันเบามากกว่า 10 เท่า เมื่อเทียบกับช่วงยุคแรกๆ
ทั้งนี้ ขนาดของหูฟังของ Sony ตัวนี้ ‘เล็กที่สุด’ เท่าที่เคยมีหูฟังบนโลกนี้ ที่สำคัญหลังจากเปิดตัวได้ไม่นาน Sony Wakman ติดเป็นสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ท็อปๆ ที่ขายดีที่สุด ในกลุ่มผู้ซื้อวัยระหว่าง 8-18 ปี
ความน่าสนใจอีกอย่างหนึ่งของช่วงที่มี Sony Walkman บนโลกนี้ ก็คือ ก่อนหน้านั้นเพียง 6 ปี โลกได้รู้จักกับ ‘โทรศัพท์มือถือ’ เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์โทรศัพท์ หรือ เครื่องสื่อสารใดๆ (ในปี 1973)
ดังนั้น ตัวแปรสำคัญนี้เองทำให้ ในปี 2001 ‘Apple’ ไม่ยอมน้อยหน้า! เปิดตัวสินค้าสำหรับ iPod ขึ้นมา ที่เรียกว่า ‘goo earbuds’ เรียกได้ว่า ทุบสถิติความเล็ก, ความเบา และใช้ง่ายที่สุดเท่าที่โลกเคยรู้จักหูฟังมาทั้งหมด
‘หูฟัง’ สมัยใหม่เป็นทั้งแฟชั่น และ options จัดเต็ม!
จุดขายของหูฟังอย่างหนึ่งในปัจจุบัน ไม่ใช่แค่การพกพาสะดวก, มีน้ำหนักเบา หรือแค่คุณภาพเสียงดีเริ่ดเท่านั้น แต่ความเป็นแฟชั่นในตัว สามารถสะท้อนได้ถึงตัวตนของผู้ใช้อย่างหนึ่งก็เป็นเรื่องสนุกๆ ที่เรามักจะเห็นจากหลายๆ แบรนด์ ตัวอย่างจาก ‘Beats’ ซึ่งมีชื่อเสียงในด้าน ‘ตัดเสียงรบกวน’
ขณะที่ในสหรัฐฯ สำหรับเหล่าแรปเปอร์ค่อนข้างชอบที่ใช้ Beats มากกว่าแบรนด์อื่น ดูได้จากการสำรวจในช่วงหลาปีที่ผ่านมา จนถึงเวลานี้ก็ยังได้รับความนิยมสูงอยู่เหมือนเดิม
หนึ่งในจุดเด่นของ Beats นั่นก็คือ สีสันที่มีให้เลือกค่อนข้างมาก ขณะที่ Beats ยังมีตัวเลือกสำหรับคนที่ชอบความ ‘คริสตัล’ วิ๊งวิ๊ง อย่างเช่น Swarovski Crystal ที่เป็นหนึ่งในรุ่นที่นักร้องแรปเปอร์ทั้งหญิงและชายนิยมซื้อกัน
นอกจากนี้ หูฟังแบบ Bluetooth ไร้สาย เริ่มเข้ามาเป็นหนึ่งในหูฟังที่ดีที่สุดตั้งแต่ช่วง 5 ปีก่อน โดยในปัจจุบันมีหูฟังให้เลือกหลากหลายยี่ห้อ ทั้ง Apple, JBL, Sony, xiaomi หรือ Bose ฯลฯ
‘หูฟังแบบมีสาย’ (wired earphones) เป็นสินค้าขายดีสุด!
ทั้งนี้ ด้วยความนิยมของหูฟังในแต่ละยุคแต่ละสมัยที่นับวันยิ่งมากขึ้น ซึ่งงานวิจัยของ Market Research Future (MRFR) ชี้ว่า ‘หูฟัง’ ถือว่าเป็นสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ประเภทหนึ่งใน Top 10 ที่ขายดีที่สุด ในภาพรวมของตลาดหูฟังทั่วโลก ขณะเดียวกัน ในปี 2023 ประเมินว่า ยอดขายจะเพิ่มขึ้นอีกเทียบกับปี 2017 ซึ่งประเภทหูฟัง ‘wired earphones’ จะได้รับความนิยมมากที่สุด ตามด้วย ‘wired headphones’
ขณะที่ แบ่งตามโซนภูมิประเทศแล้ว ‘อเมริกาเหนือ’ จะเป็นฝั่งที่ซื้อสินค้าประเภทนี้มากที่สุด ตามมาด้วย ‘เอเชีย-แปซิฟิก’ เพราะจำนวนประชากรและรายได้ต่อหัวที่เพิ่มขึ้น ส่วน ’ยุโรป’ จะเป็นโซนที่ตามมาติดๆ
อันนี้เป็นไทมไลน์สรุปคร่าวๆ ของต้นกำเนิด ‘หูฟัง’ ตั้งแต่ในอดีต ว่ากว่าจะมาเป็นเจ้าหูฟังเล็กกระจิ๋วที่ฮิตใส่กันทั่วบ้านทั่วเมือง มันมีที่มาที่ไปอย่างไร เรียกว่าเส้นทางเกิดของมันไม่ธรรมดาเลย ยิ่งทำให้อยากรู้ไปอีกว่าในอนาคตมันจะ transform ตัวเองไปอีกขนาดไหน ไม่แน่เราอาจจะเห็นหูฟังล่องหน เหมือนกับในหนัง Sci-Fi บางเรื่องก็ได้นะ (เห็นมีกระแสแว่วๆ มาสักพักแล้วนิ)
ที่มา: sutori, marketresearchfuture, phiaton, wikipedia