ซาตาคลอสที่เราเห็นกันทุกวันนี้ เป็นคาแรคเตอร์ที่ “โค้ก” ออกแบบมาเพื่อการโฆษณา จริงเหรอ? แล้วทำไมจึงเป็นเช่นนั้น
ต้นกำเนิดของซานตาคลอสนั้นมาจากนักบุญ ‘บิชอฟนิโคลัส’ เล่ากันคร่าวๆว่าเขาเป็นนักบุญที่ใจดี มักจะนำขนมและของเล่นติดตัวไปแจกเด็กๆเวลาเดินทางเป็นประจำ ความใจบุญของเขาเป็นที่กล่าวขานจนกระทั่งเขาได้รับตำแหน่ง เซนต์นิโคลัส (Saint Nicolua) หรือคนทั่วไปเรียกกันสั้นๆว่าซานต้า เขาจากไปอย่างสงบในวัย 73 ปี ซึ่งตรงกับวันที่ 6 ธันวาคม ราวๆ ค.ศ. 343 ชาวเมืองในประเทศโดยรอบจึงมีการจัดพิธีสดุดุเขาในช่วงวันดังกล่าวของทุกปี
ดูเขาสิ…ช่างแตกต่างกับซานตาคลอสที่เราคุ้นเคยในปัจจุบันเหลือเกิน ซึ่งภายหลังซานต้ากลายเป็นตัวแทนของความใจบุญมีเมตตาเ รื่องราวของเขาถูกเล่าขานต่อกันและแพร่กระจายไปยังประเทศต่างๆในยุโรปและข้ามมาถึงฝั่งอเมริกา โดยเซนต์นิโคลัสหรือซานตาคลอสกลายเป็น iconic ที่ผู้ใหญ่ในหลายเมืองต่างแต่งกายเลียนแบบเพื่อนำขนมและของเล่นไปแจกเด็กๆในวันคริสต์มาสแต่ละประเทศก็มีการดัดแปลงเสื้อผ้าและเรื่องราวของซานต้าก็มีการบิดเบือนไปตามกาลเวลาและตามตำนานท้องถิ่นของแต่ลพประเทศ แต่ซานต้ายุคนั้นก็ยังยังไม่ได้ใส่ชุดแดงแบบที่เห็นกันทุกวันนี้ ยังคงแต่งตัวคล้ายๆพระกันอยู่
เมื่อวัฒนธรรมซานตาคลอสเดินทางมาถึงทวีปอเมริกาเหนือ รูปลักษณ์ของซานตาคลอสได้ถูกครีเอทขึ้นใหม่โดย โธมัส แนส (Thomas Nast) นักวาดการ์ตูนชาวอเมริกัน ซึ่งวาดซานตาคลอสในรูปลักษณ์ใหม่ลงในนิตยสาร Harper’s Weekly เมื่อปี 1862 (รูปล่าง) ซึ่งก็ยังไม่ใช่ซานตาคลอสที่เราคุ้นเคยเช่นวันนี้ แต่เค้าโครงก็เริ่มมาแล้วล่ะ ซึ่งเขาก็มีการปรับเปลี่ยนรูปลักษณ์ซานตาคลอสมาตลอด 30 ปี ในการเป็นนักวาดการ์ตูนซึ่งก็ทดลองวาดซานต้าออกมา อ้วนบ้าง ผอมบ้าง รวมทั้งสีสันเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายก็ยังมีการปรับเปลี่ยนเรื่อยมา แล้วโค้กเข้ามาเกี่ยวข้องกับซานตาคลอสได้อย่างไร???
ซานตาคลอส ซานตาโค้ก
โค้กต้องการจะปล่อยแคมเปญพิเศษในช่วงคริสต์มาสเมื่อปี 1920 จึงเลือกคาแรคเตอร์ของซานตาคลอสแบบดั้งเดิมที่ ‘โธมัส แนส’ ดีไซน์ไว้มาใส่ในแคมเปญโฆษณา เพราะซาตาคลอสเป็นตัวแทนของความสุขสันต์และการให้ซึ่งสามารถสร้างฟีลลิ่งที่ดีและเข้าถึงคนได้ทุกเพศทุกวัย และที่สำคัญชุดของซานต้านั้นเป็นสีแดงซึ่งเป็นสีเดียวกับแบรนด์ ซึ่งก็ได้ผลเกินคาด คนตอบรับกับแคมเปญโฆษณาโค้กในช่วงคริสต์มาสกันเป็นจำนวนมาก ไอเดียการใช้คาแรคเตอร์ซานตาคลอสจัดว่าเวิร์คมากทีเดียว
ต่อมาในปี 1931 โค้กตัดสินใจให้ llustrator จากรัฐมิชิแกน ‘ฮัดดัน ซันบลูม’ (Haddon Sundblom) ดีไซน์ซานตาคลอสรูปลักษณ์ใหม่ ให้เป็นซานตาคลอสสำหรับโค้กโดยเฉพาะ ซึ่งก็ออกมาเป็น ชายชรารูปร่างอ้วนท่าทางใจดี หนวดเคราสีขาวฟรึ้ม มาพร้อมชุดสีแดงคาดเข็มขัดสวมบูทส์สีน้ำตาลคู่ใหญ่ และ ซันบลูม ยังเปลี่ยนมงกุฎบนหัวซานต้าให้เป็นหมวกสีแดงตกแต่งด้วยเฟลอร์สีขาวให้ความรู้สึกเป็นมิตรอบอุ่นยิ่งขึ้น ภาพ print-ad ด้านล่างคือ ซานตาคลอสเวอร์ชั่นโค้กที่ถูกโปรโมทไปทั่วสหรัฐและทั่วโลกในเวลาต่อมา ซึ่งเป็นที่ทราบกันว่าในคืนก่อนวันคริสต์มาสเด็กๆที่อยากได้ของขวัญจากซานต้าต้องแขวนถุงเท้าและวางนมกับคุกกี้เอาไว้ต้อนรับซานต้า แต่ในโฆษณาของโค้ก โค้กครีเอทเรื่องราวขึ้นใหม่โดยให้ซานต้าแอบมาดื่มเครื่องดื่มโคคาโคล่า ซึ่งเป็นเครื่องดื่มที่ซานตาคลอสโปรดปราน และสีแดงของชุดซานตาคลอสที่ซันบลูมออกแบบ ก็เป็นแดงโทนเดียวกับสีแดงของโค้ก คาแรคเตอร์ของซานตาคลอสฉบับโค้กถูกโปรโมทไปทั่วโลกผ่านแคมเปญโฆษณาในช่วงคริสต์มาสต่อเนื่องกันหลายปี ต่อมาซานตาคลอสเวอร์ชั่นโค้กจึงกลายเป็นซานต้าที่ทั่วโลกจดจำ
ปัจจุบันภาพวาดสีน้ำมันซานตาคลอสเวอร์ชั่นโค้ก จากฝีมือของ ‘ฮัดดัน ซันบลูม’ ถูกเก็บไว้ในพิพิธภัณฑ์ World of Coca Cola ที่ แอตแลนต้า ประเทศสหรัฐอเมริกา
‘ฮัดดัน ซันบลูม’ ผู้ให้กำเนิดซานตาคลอสเวอร์ชั่นโค้กที่เราคุ้นเคยกันในปัจจุบัน
ข้อมูลอ้างอิง: World of Coca-Cola
ข้อมูลอ้างอิง: Raleigh Aiga