หนึ่งใน YouTuber สายเทคฯ ชื่อดัง ที่เชื่อว่าหลายคนเป็นชาวแชท และอยู่ใน Community กับช่องนี้ นั่นคือ “9arm” หรือเรียกกันว่า “นายอาร์ม” ธนานนท์ ปฏิญญาศักดิกุล Software Engineer อยู่ที่สหรัฐอเมริกา และเป็นคอนเทนต์ครีเอเตอร์ ได้สร้างช่องของตัวเองบน YouTube เมื่อ 13 ปีที่แล้ว โดยใช้ช่วงเวลาว่างจากการทำงาน มาเป็น YouTuber
เริ่มจากยุคแรกๆ รีวิวเกม ต่อมาได้ปรับเปลี่ยนเป็นเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับเทคโนโลยี พร้อมทั้งทำ livestreaming พูดคุยแบบสดๆ กับ “แชท” ซึ่งเป็นคำที่นายอาร์มใช้เรียกกลุ่มคนดูช่องของเขา และด้วยการหยิบเรื่องเทคโนโลยียากๆ มาเล่าให้สนุก เข้าใจง่าย ย่อยง่าย และพูดคุยเป็นกันเอง
ทำให้ถึงวันนี้ช่อง 9arm บน YouTube มีผู้ติดตาม 1.25 ล้านคน ทั้งยังมีแพลตฟอร์มอื่นอีก เช่น X, TikTok จนสามารถเติบโตเป็น “Community” ที่มีฐานแฟนคลับเหนียวแน่น นำไปสู่การจัด Fan Meeting มาเจาะลึกเคล็ดลับการสร้างสรรค์คอนเทนต์ที่กว่าจะมาเป็น 1 เรื่องต้องผ่านวิธีการเลือกหัวข้อ และกระบวนการทำงานอย่างไร ตลอดจนการสร้าง Community ให้แข็งแรง
จากช่องเกม สู่ช่องเล่าเรื่องเทคฯ ที่ย่อยง่าย
นายอาร์ม เล่าจุดเริ่มต้นของการทำช่องบน YouTube เมื่อ 13 ปีที่แล้ว ด้วยความคิดว่าอยากทำอะไรสักอย่างหนึ่งให้ผลงานของตัวเองอยู่บนแพลตฟอร์มใดแพลตฟอร์มหนึ่ง โดยเริ่มแรกด้วยความที่เป็นชอบเล่นเกม จึงทำคอนเทนต์เกี่ยวกับเกม เช่น รีวิวเกม
ต่อมาเมื่อโตขึ้น ความสนใจได้เปลี่ยนไป และด้วยความที่ไม่ได้ทำ YouTuber เป็นงานประจำ หรืองานหลัก แต่ทำในช่วงเวลาว่างจากงานประจำที่เป็น Software Engineer จึงอยากทำคอนเทนต์ที่สามารถทำได้ง่าย มีความเป็นตัวเอง อยู่ในความสนใจของตัวเอง ทำแล้วรู้สึกไม่เครียด จึงค่อยๆ ปรับเปลี่ยนมาเป็นช่องเล่าเรื่องเทคโนโลยีย่อยง่ายๆ
“ในช่วง 10 กว่าปี เราสนใจเรื่องต่างๆ เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา การเปลี่ยนผ่านแต่ละยุคของช่อง “เอาตัวเองเป็นหลัก” เพราะไม่ได้ทำ YouTube เป็นงานประจำ จะทำในเวลาว่าง จึงไม่ให้เกิดความรู้ว่าต้องทำคอนเทนต์อีกแล้วเหรอ ต้องไม่ฝืนความรู้สึกตัวเอง ต้องทำในสิ่งที่เราชอบ และอยากทำ
มาค้นพบจากการค่อยๆ ปรับเปลี่ยนว่าการทำ Livestream ได้คุยกับคนดูแบบสดๆ เป็นการผ่อนคลาย และเป็นความสุขอย่างหนึ่งสำหรับตัวเอง สนุกตอน live แต่ตอนเตรียมคอนเทนต์ก็เหนื่อยหน่อย แต่เป็นความสุขที่ได้มาเจอชาวแชท”
เปิดเบื้องหลังการทำคอนเทนต์
คอนเทนต์วิดิโอในช่วง 9arm บน YouTube ถือว่าได้การตอบรับจากแชทเป็นอย่างดีทุกตอน หลายคลิปสามารถทำยอดชมทะลุหลักล้านวิว! ซึ่งจุดเด่นที่เป็นเอกลักษณ์ช่อง 9arm ที่ทำให้มีผู้ติดตามต่อเนื่อง คือ การเลือกเรื่องที่จะนำมาเล่า และสไตล์การเล่าที่ย่อยง่าย สนุก-เป็นกันเองแบบเล่าให้เพื่อนฟัง ทำให้คนดูช่องนี้ ได้ทั้งความรู้ และบรรยากาศใน Community ที่เป็นกันเอง
แต่กว่าจะมาเป็นวิดีโอบนช่อง 9arm ต้องผ่านกระบวนการเลือกคอนเทนต์ การรีเสิร์ชข้อมูลเชิงลึก การวางโครงสคริปต์ เพื่อทำให้เรื่องราวที่จะนำเสนอออกไปนั้น น่าสนใจ เข้าใจง่าย น่าติดตามตั้งแต่ต้นจนจบ
การเลือกคอนเทนต์ นายอาร์ม อธิบายว่ามี 3 หลักเกณฑ์
1. ตั้งต้นว่าอินกับเรื่องนั้นๆ ไหม ถ้าอินกับเรื่องนั้น จะทำให้ถ่ายทอดเรื่องราวออกมาได้ดี
2. ตั้งคำถามกับตัวเองว่า ทำไมคอนเทนต์นี้ต้องเป็นเราเล่า ถ้าเล่าคอนเทนต์แล้วมีมุมมองเหมือนคนอื่น หรือไม่มีอะไรมาเติมให้แตกต่างจากคนอื่น จะไม่ทำ แต่ถ้าทำ ต้องมีเนื้อหาหรือข้อมูลที่มาเติม
3. พิจารณาเรื่องที่น่าสนใจในเวลานั้น และเป็นเรื่องที่อยากเล่าให้ฟัง
หลังจากเลือกเรื่อง หรือหัวข้อที่จะนำมาทำคอนเทนต์แล้ว ถึงขั้นตอนการทำคอนเทนต์ เริ่มจาก
1. ในเรื่องเดียว มีหลายประเด็น เช่น การเงิน การเมือง เทคโนโลยี จะเอาประเด็ฯต่างๆ ของเรื่องนั้น มากางทั้งหมดในบอร์ด
2. ต่อมาดูว่าประเด็นไหนที่เหมาะกับนายอาร์มในการนำไปเล่า ซึ่งส่วนใหญ่เป็นด้านเทคโนโลยีที่มีความถนัดและเชี่ยวชาญ
3. จากนั้นเป็นขั้นตอนรีเสิร์ชเพิ่มจากหัวข้อที่เลือก กระบวนการนี้ใช้เวลาประมาณ 1 สัปดาห์ โดยจะมีทีมงานช่วยรีเสิร์ชข้อมูลและข่าวสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนั้นๆ
4. ขั้นตอนสุดท้ายคือ การรวมบทให้เป็นเรื่องที่จะนำไปเล่า
นายอาร์มได้ขยายความเพิ่มเติมถึงเทคนิคในการหาและวิเคราะห์ข้อมูล เพื่อร้อยเรียงเป็นเรื่องราว ประกอบด้วย
– ต้องหาประเด็นหลักที่เป็นแก่นของเรื่องให้เจอก่อน เมื่อได้แก่นของเรื่องแล้ว จะหาข้อมูลความรู้เชิง technical ให้ได้มากที่สุด
– จากนั้นดูต่อว่าในเรื่องที่จะเล่านั้น คนดูยังสนใจเรื่องอื่นอีกไหม หรืออยากถามอะไรต่อเพิ่มเติม เพื่อจะได้หาข้อมูลเพิ่มเติม
– ถ้าเรื่องนั้นต้องมีการปูพื้นฐาน เช่น การเมือง การเงิน จะเล่า background ก่อน เพื่อเข้าสู่เรื่องหลัก
“เมื่อรีเสิร์ชมาแล้ว อาจมีประเด็นที่ไม่เหมาะกับ flow ของเรื่องที่จะเล่า แต่เราต้องรู้ไว้ เพราะเรื่องต่างๆ มีเหตุและผลของมันอยู่ เผื่อมีคนดูถามเข้ามา จะได้เชื่อมโยงกับสิ่งที่เราเล่า เพราะนั้นการรีเสิร์ชเป็นขั้นตอนที่นานที่สุด”
ต่อยอดสู่การสร้าง “Community”
นอกจากช่อง 9arm แล้ว ยังขยายสู่การสร้าง “community” ที่มีแฟนคลับที่ชื่นชอบคอนเทนต์และติดตามนายอาร์มผ่านช่องทางต่างๆ ซึ่งการสร้างและรักษา community แห่งนี้ให้ยังคงเหนียวแน่นและเติบโต มาจาก xx ประกอบเข้าด้วยกัน
– สร้างบรรยากาศ community มีทั้งการให้และการรับ (Give & Take) ทั้ง 9arm ให้กับสมาชิกใน community ขณะเดียวกันสมาชิก หรือแฟนคลับก็ให้กลับมาเช่นกัน
เช่น เวลาเจอคำถาม หรืออยากพูดคุยเรื่องใดๆ นายอาร์มเข้ามาถามจากชุมชนแห่งนี้ได้ และถ้าสมาชิกมีคำถาม หรืออยากพูดคุยกัน ก็สามารถถามกับนายอาร์มโดยตรง หรือสมาชิกคนอื่นก็ได้ เพราะใน community นี้จะช่วยกันให้คำแนะนำ
– จากการให้และรับ สิ่งที่ตามมาคือ ช่วยสร้างความสัมพันธ์ใน community ให้สนิทกัน เกิดความรู้สึกเป็นเพื่อนกัน
– หากเกิดความขัดแย้งใน community ระหว่างแฟนคลับด้วยกันเอง ต้องรีบ take action ไม่ปล่อยความขัดแย้งนั้นลุกลาม และหาสาเหตุ หากเจอการกระทำของใครก็ตามที่ไม่เหมาะสมกับ community ต้องกล้าเตือน และในกรณีกลับกันคนใน community ก็สามารถเตือนเจ้าของช่องได้เช่นกัน
“เราเป็นครีเอเตอร์ไม่ได้อยู่เหนือทุกคนใดๆ เราคือกลุ่มเดียวกัน คนเหมือนกัน เจอปัญหาคล้ายๆ กัน ผมมีคำถามก็ถาม community ขณะเดียวกันคนใน community มีปัญหา ก็ถามผม หรือถามสมาชิกท่านอื่น เราจะช่วยกันให้คำแนะนำ ช่วยกันตอบ พอเป็นบรรยากาศแบบนี้ ทำให้เราสนิทกันมกา และการไลฟ์ ยิ่งทำให้ใกล้ชิดกับแฟนคลับมากขึ้น
ส่วนความขัดแย้งใน community แน่นอนว่าเมื่อช่องโตขึ้น มีคนหลากหลายเข้ามา ก็ย่อมมีความขัดแย้งเกิดขึ้นบ้าง ซึ่งเราต้องมองความขัดแย้งนั้นให้ออกว่าเป็นเรื่องอะไร ถ้าใครทำ แล้วเรารู้สึกว่าไม่ใช่ แม้จะเป็นคนใน community ก็ต้องเตือนกันว่าแบบนี้ไม่โอเค ไม่ควรทำ หรือบางทีเราเองก็มีความผิดพลาด ใน community ก็เตือนเราเช่นกัน ไม่ใช่ว่าไม่กล้าเตือน เพราะเห็นเป็นแฟนคลับ เพราะถ้าเป็นเช่นนั้น จะทำให้ community ไม่ยั่งยืน”
รับงานลูกค้าต้องมี Story ผูกโยงกับแบรนด์–สินค้า
อีกหนึ่งปัจจัยสำคัญในการเป็นคอนเทนต์ ครีเอเตอร์ คือ การรับงานลูกค้า สำหรับช่อง 9arm จะพิจารณา
1. เป็นแบรนด์ หรือสินค้าอะไร
2. Story ที่จะผูกโยงเข้ากับแบรนด์ หรือสินค้านั้น ถ้าไม่มี story ที่สามารถเชื่อมโยงกับแบรนด์ หรือสินค้าได้ ก็จะไม่รับ
3. มีแนวคิดและวิธีการขายที่สอดคล้องไปด้วยกัน
สุดท้าย นายอาร์ม ได้แนะนำถึงคนที่อยากก้าวมาเป็นคอนเทนต์ ครีเอเตอร์ หรือใครที่เป็นคอนเทนต์ ครีเอเตอร์อยู่แล้ว จะโดดเด่นยิ่งขึ้น สิ่งที่ต้องมีคือ “เป็นตัวเอง” และ “ความสม่ำเสมอ” ในการพัฒนาคอนเทนต์
“อย่าพยายามเป็นคนที่เราไม่ได้เป็น เพราะมันเหนื่อยมาก เช่น ถ้าต้องใส่ personality ที่ไม่ใช่เรา ทำได้ระดับหนึ่ง แต่ทำได้ไม่นาน และความสม่ำเสมอ ความเสมอต้นเสมอปลายเป็นสิ่งสำคัญมากๆ คนดูรู้ว่าเขาจะได้อะไรจากคอนเทนต์เรา ซึ่งถ้ายืนระยะได้นาน มีโอกาสที่จะเติบโตแน่นอน แต่การจะทำได้อย่างสม่ำเสมอ ต้องเป็นตัวเราจริงๆ”
ขอขอบคุณข้อมูลจากงาน iCreator Conference 2024 หัวข้อ From Creator to Community Builder เคล็ดลับต่อยอดคอมมูนิตี้ฉบับ 9arm
