สำหรับอุตสาหกรรมบันเทิงผ่านหน้าจอเราทราบกันดีว่าเวลานี้โลกได้วิวัฒนาการมาสู่โลกของการสตรีมมิ่งผ่านอินเตอร์เน็ตที่ทำให้บริการแบบ supscription อย่าง Netflix, Disney Plus, Apple TV Plus หรือ HBO GO ทำรายได้อย่างมหาศาลในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
แต่ล่าสุดดูเหมือนว่าการเติบโตของอุตสาหกรรมเหล่านี้ดูเหมือนจะถึงทางตัน การเติบโตเริ่มชะลอตัว นักลงทุนเริ่มมองหาแหล่งทำเงินใหม่ๆ ผลการสำรวจในสหรัฐอเมริกาเริ่มพบว่าชาวอเมริกันจำนวนมากถึง 44% เริ่มยกเลิกบริการสตรีมมิ่งแบบเสียเงินไปแล้วอย่างน้อย 1 บริการในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา ขณะที่ผู้ชมอีก 59% ยินดีที่จะชมโฆษณาเพื่อแลกกับบริการที่ถูกลงหรือบริการฟรีกันแล้ว
ขณะที่ในต่างประเทศโดยเฉพาะในสหรัฐอเมริกาเกิดบริการสื่อบันเทิงแบบใหม่ที่กำลังเติบโตอย่างรุนแรงและจะเป็นอนาคตของวงการสื่อบันเทิงผ่านจอที่กำลังเกิดขึ้นนั่นก็คือ FAST นั่นเอง
FAST Chanels คืออะไร?
FAST ย่อมาจาก Free Ad-Supported Streaming Television หรือ ทีวีสตรีมมิ่งที่ชมฟรีแบบมีโฆษณา (บริการสตรีมมิ่งที่คิดค่า subsription เรียกกว่า SOVD หรือ Subscription Video On Demand) โดยรายงานระบุว่าบริการในสหรัฐอเมริกาที่กำลังได้รับความนิยมพุ่งขึ้นอย่างมากอย่างเช่น Tubi, Pluto รวมถึง The Roku Channel บริการที่แม้ยังไม่เปิดบริการในไทยแต่ในสหรัฐอเมริกานั้นกำลังได้รับความนิยมสูงขึ้นเรื่อยๆ
FAST เปรียบเทียบง่ายๆก็เหมือนบริการเคเบิลทีวีที่มีการออกอากาศ 7 วัน 24 ชั่วโมงพร้อมกับคู่มือการรับชมสามารถรับชมได้ฟรีโดยมีโฆษณาคั่น บริการลักษณะนี้เริ่มขึ้นในช่วงปี 2020 โดย Plex หนึ่งในผู้ให้บริการสตรีมมิ่งแบบ FAST ในสหรัฐเปิดเผยว่าเนื้อหาแบบ FAST นั่นเดิมยังคิดเป็น 6% ของปริมาณคอนเทนต์ทั้งหมด แต่ในเวลานี้พุ่งขึ้นเป็น 30% แล้ว
ขณะ Forbes ระบุว่า นับตั้งแต่วันท่ 1 มกราคม 2023 เป็นต้นมามีผู้ชมคอนเทนต์ FAST ไปแล้ว มากกว่า 1,000 ล้านนาที หรือเทียบเท่ากับการชมคอนเทนต์ยาวนาน 2,500 ปีต่อเนื่องกันเลยทีเดียว
ข้อดีของ FAST
ข้อดีของ FAST Chanel ก็คือการรวมเอาความสะดวกสบายของการออกอากาศแบบเดิมเข้ากับอุตสาหกรรม streaming ในยุคปัจจุบันเข้าไว้ด้วยกัน เนื้อหาต่างๆจะถูกนำเสนอผ่านช่องต่างๆโดยผู้ชมไม่สามารถควบคุมโปรแกรมต่างๆ ต่างจากบริการ subsciption streaming ที่ผู้ชมต้องค้นหาและเลือกคอนเทนต์ที่สนใจรับชมเอาเอง รายงานระบุว่าผู้ชมในสหรัฐเริ่มสนใจคอนเทนต์ในช่องที่ฉายซีรียส์ Friends หรือรายการทีวีเกี่ยวกับรถยนต์อย่าง Top Gear ต่อเนื่อง 7 วัน 24 ชั่วโมงมากขึ้นเรื่อยๆรวมไปถึงช่องที่เปิดสำหรับ TED Talks ตลอดเวลาเป็นต้น
นอกจากจะได้ความบันเทิงแบบ Passive แล้ว ที่สำคัญที่สุดก็คือบริการทั้งหมดนี้ “ฟรี” ไม่ต้องเสียค่า subsription หรือค่าบริการแบบ Cable TV รายเดือนอีกต่อไป และสิ่งที่ผู้ชมพร้อมแลกกับการไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายก็คือ โฆษณา นั่นเอง
ในแง่ของผู้ผลิตคอนเทนต์แบบ FAST เองก็มีประโยชน์ในแง่ของการให้ความสำคัญกับคอนเทนต์เพียงอย่างเดียวว่าทำอย่างไรให้ผู้ชม ชมคอนเทนต์ให้นานที่สุด และทำอย่างไรให้ผู้ชมกลับมาอีกครั้งเสมอ
อนาคตของสื่อบันเทิงผ่านจอ
การถกเถียงที่เกิดขึ้นในช่วงที่ผ่านมารวมถึงพัฒนาการต่างๆแสดงให้เห็นว่าบรรดาแพลทฟอร์ม SOVD อาจจะก้าวไปสู่แนวทางของ FAST มากขึ้นเรื่อยๆ แพลทฟอร์มต่างๆจะเริ่มลดราคาลงและเริ่มมีบริการแบบ “มีโฆษณา” มาให้บริการมากขึ้น
ในช่วงที่ผ่านมาเราได้เห็นข่าวบริการ SVOD เริ่มก้าวเข้าสู่บริการแบบมีโฆษณาเช่นเดียวกัน เช่น Netflix ที่พบว่าสามารถสร้างรายได้ต่อหัวในบริการแบบมีโฆษณาที่ 6.99 ดอลลาร์สหรัฐ มากกว่ารายได้จากผู้ใช้งานที่ subscription โดยไม่มีโฆษณา ไม่เว้นแม้แต่ Disney Plus รวมถึงบริการ SOVD อื่นๆก็เริ่มนำแพคเกจแบบมีโฆษณาเข้ามาให้บริการแล้ว
อย่างไรก็ตามยังมีความท้าทายสำหรับบริการแบบ FAST นั่นก็คือคอนเทนต์นั่นจะไม่สามารถสร้างกระแสแบบ BIG HIT ได้เหมือนกับบริการ SVOD อย่างเช่นการนำซีรีย์สนุกๆซักเรื่องมาฉายเพื่อให้มีคนไม่กี่ล้านคน Tweet เกี่ยวกับซีรีย์เรื่องนั้นแบบทุกสัปดาห์ ก็อาจไม่สามารถสร้างกระแสได้มากนัก แต่นั่นจะเป็นการสร้างแบรนด์ Awarness ให้กับผู้ผผลิตได้และเป็นการทำ Marketing ไปสู่ SVOD ที่นำซีรีย์เรื่องนั้นไปลูต่อได้เช่นกัน และนั่นก็คือช่องทางธุรกิจอีกแบบของบริการแบบ FAST ก็คือการเป็นช่องทางที่เปิดโลกคอนเทนต์ใหม่ๆให้กับผู้ชมที่ไม่ต้องการนั่งมองหาคอนเทนต์ด้วยตัวเองนั่นเอง
กระแส FAST ที่เริ่มเกิดขึ้นในสหรัฐอเมริกานั่นเชื่อว่าจะขยายตัวมายังประเทศไทยอย่างแน่นอน ด้วยวิวัฒนาการของสื่อ เทคโนโลยี และโดยเฉพาะพฤติกรรมของผู้คนที่วนเวียนเป็นวัฏจักร ทำให้คนมองหาทางเลือกอื่นๆนอกเหนือไปจากภาพยนต์ ซีรีย์แบบ original ที่บางครั้งกลายเป็นเสียงบ่นว่า “ไม่มีอะไรดู” ไปสู่ช่องทาง FAST Chanel ที่จะเป็นทางเลือกใหม่ๆในการรับชมสื่อบันเทิงต่อไป