หลายคนอาจรู้สึกว่า ภาพลักษณ์ของ “จีนใหม่” ที่เป็นชาติมหาอำนาจทางเศรษฐกิจอันดับสองของโลก เป็นสิ่งที่ถูกสร้างขึ้นแล้วอวยเกินจริง เพราะก่อนหน้านี้ก็เพิ่งมีข้อมูลออกมาจากฝั่งจีนเองด้วยซ้ำว่า คนจีนมากกว่าครึ่งประเทศยังมีรายได้เฉลี่ยนค่อนข้างน้อย หากเทียบกับมหาอำนาจชาติอื่น
อย่างไรก็ตาม มีจุดหนึ่งที่หลายคนอาจลืมไปคือ จีนเป็นชาติที่มีประชากรผู้มีรายได้ปานกลางหรือชนชั้นกลางเกิดใหม่เพิ่มสูงสุดในโลก และที่สำคัญยิ่งกว่านั้นคือ คนกลุ่มนี้เป็นผู้ที่มีความต้องการด้านบริโภคและอุปโภคอย่างสูงในแทบทุกด้าน
คนจีนรวยหรือจนกันแน่??
การที่หลายฝ่ายมองว่า ความก้าวหน้าและความเจริญอย่างยิ่งใหญ่ของจีนเป็นภาพลวง ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะก่อนหน้านี้มีข้อมูลที่เป็นประเด็นออกมาว่าในช่วงเดือนสิงหาคมเกี่ยวกับรายได้เฉลี่ยของคนจีนที่ยังมีไม่มากนัก
ก่อนหน้านี้ นายหลี่ เค่อเฉียง นายกรัฐมนตรีจีน ได้ออกมาให้ความเห็นเรื่องรายได้ของคนจีน ซึ่งยังมองว่า รายได้โดยเฉลี่ยยังมีไม่มากนัก เพียงแต่ในส่วนของค่าครองชีพก็ยังถือว่าต่ำ สำหรับในบางมณฑล นอกจากนี้จีนยังมีชนชั้นกลางใหม่เกิดขึ้นมากที่สุดในโลก แล้วที่สำคัญที่สุดก็คือ ตลาดจีนยังมีความต้องการในแรงงานสาขาต่างๆอยู่อีกมากอย่างคาดไม่ถึงเลยครับ
ในปัจจุบัน ประชากรจีนมีทั้งหมด 1,400 ล้านคน ซึ่งมีคนจีนราว 600 ล้านคนหรือเกือบครึ่งประเทศ ที่มีรายได้เฉลี่ยประมาณเดือนละ 1,000 หยวน (ประมาณ 140 เหรียญ) หรือหากเป็นเงินไทย จะอยู่ที่ประมาณ 4,400 บาท
อย่างไรก็ตาม ตัวเลขของรายได้เฉลี่ยที่กล่าวมานี้ หากเปรียบเทียบกับชาติมหาอำนาจอื่นๆ อาจถือว่ายังอยู่ในระดับค่อนข้างต่ำ แต่ก็ถือว่ามีจุดที่แตกต่างจากรายได้เฉลี่ยของประชากรในหลายประเทศในแง่ที่ว่า แม้คนจีนจะมีรายได้เฉลี่ยน้อย แต่ด้านสินทรัพย์ถือว่าอยู่ในระดับสูงเลยทีเดียว
เนื่องจากมีการเปิดเผยข้อมูลบางส่วนอีกว่า บรรดาที่อยู่อาศัยหรืออสังหาริมทรัพย์ของคนจีนโดยเฉลี่ยนั้น อยู่ที่ประมาณ 3.2 ล้านหยวนเลยทีเดียว นี่จึงเป็นจุดที่แตกต่างกันระหว่างทรัพย์สินของคนจนในจีน กับอีกหลายประเทศ
อีกทั้งประเทศจีนถือว่ามีอัตราการเติบโตของ “ชนชั้นกลางใหม่” มากที่สุดในโลก ซึ่งนี่เป็นจุดสำคัญที่ทำให้จีนเป็นชาติมหาอำนาจทางเศรษฐกิจอันดับสองของโลก ตามหลังเพียงสหรัฐอเมริกา และแซงหน้าญี่ปุ่นได้แล้วจากข้อมูลล่าสุด
แต่ก็ยังมีอีกปัญหาหนึ่งของจีนที่กำลังอยู่ระหว่างหาทางการแก้ไขอย่างเร่งด่วน นั่นคือเรื่องที่จีนถูกมองว่าเป็นหนึ่งในกลุ่มประเทศที่มีช่องว่างระหว่างรายได้สูงสุดในโลก ซึ่งก็มีข้อมูลมากมาสนับสนันประเด็นนี้อยู่ และทางรัฐบาลจีนตั้งเป้าที่จะแก้ไขให้ได้ด้วย
กำลังซื้อของคนจีนที่เพิ่มมากขึ้น
เนื่องจากจีนในเวลานี้เป็นประเทศที่มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องในแทบทุกด้าน มีคนจีนที่มีรายได้ระดับชนชั้นกลางเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ในภาพรวมแล้วจำนวนคนจนลดน้อยลง แม้ว่าจะยังมีอยู่มาก
แล้วในเมื่อคนส่วนใหญ่มีกำลังซื้อมากขึ้น สิ่งที่ตามมาก็คือรัฐบาลจีนเก็บภาษีได้มากขึ้น มีการลงทุนและพัฒนาด้านสาธารณูปโภคเพิ่มขึ้นในหลายเมืองและในชนบท เมื่อปัจจัยพื้นฐานดีขึ้นมาแล้ว ความต้องการด้านต่างๆก็ตามมาเช่นกัน
ตัวอย่างเช่น มีรายงานว่า ในปี 2015 คนจีนที่มีฐานะและเป็นชนชั้นกลาง มีอยู่ประมาณ 200 กว่าล้านคน ซึ่งก็คาดว่า ภายในปี 2020 จะมีเพิ่มขึ้น 300 ล้านคน
ในส่วนของรายได้ ชั้นกลางจีน มีรายได้ที่ประมาณ 70,000 – 200,000 หยวนต่อปี
แล้วตัวอย่างในปี 2017 ที่ผ่านมา ที่นครเฉิงตูมีรายงานว่า สินค้าที่มียอดจำหน่ายสูงอันดับต้นๆ ได้แก่ ตู้เย็น และ เครื่องสำอาง
นั่นหมายความว่า เมื่อปัจจัยพื้นฐานมีพร้อมมากขึ้น ความต้องการด้านอื่นๆก็เพิ่มตามมาเช่นกัน
รายได้เฉลี่ยอยู่ที่เท่าไหร่
สำหรับภาพรวมของรายได้เฉลี่ยของคนจีน ในปี 2020 อยู่ที่
- รายได้เฉลี่ย 8,561 หยวน (ประมาณ 39,530 บาท)
- ค่าครองชีพเฉลี่ย 5,082 หยวน (ประมาณ 23,457 บาท)
ถ้าเทียบจากปีก่อน ถือว่าในช่วงครึ่งปีแรก 2020 คนจีนมีรายได้เฉลี่ยเพิ่มขึ้น 3.9% และมีรายจ่ายเฉลี่ยเพิ่มขึ้น 8.2%
ส่วนรายได้เฉลี่ยต่อครัวเรือ พบว่า
- รายได้เฉลี่ยต่อครัวเรือน 11,691 หยวน (ประมาณ 54,011 บาท)
- ค่าครองชีพเฉลี่ยต่อครัวเรือน 6,478 หยวน (ประมาณ 29,927 บาท)
ถ้าเทียบจากปีก่อน ถือว่าในช่วงครึ่งปีแรก 2020 คนจีนมีรายได้เฉลี่ยต่อครัวเรือนเพิ่มขึ้น 0.5% รายจ่ายเฉลี่ยต่อครัวเรือนเพิ่มขึ้น 12.5%
ความเหลื่อมล้ำของคนเมืองและชนบท
สำหรับรายได้ของคนจีนในชนบทจีน หากเปรียบเทียบกับในเมือง ยังถือว่ามีความเหลื่อมล้ำอยู่พอสมควร
แม้ว่าหลายปีที่ผ่านมารัฐบาลจีนจะมีความพยายามแก้ปัญหาในจุดนี้มาตลอดก็ตามที
แต่ทั้งนี้ก็ต้องอธิบายว่า ด้วยความที่จีนเป็นประเทศที่มีอาณาเขตกว้างใหญ่มาก ในชนบทของจีนก็เหมือนกับชนบททั่วโลก คือระบบสาธารณูปโภคยังเข้าไม่ถึงทุกแห่ง แม้แต่คนจีนบางส่วนเองก็ยังรู้สึกว่าประเทศไทยมีความสมดุลในเรื่องการพัฒนาของประเทศบางด้านมากกว่า โดยเฉพาะเรื่องสวัสดิทางการแพทย์และการศึกษา เพราะคนจีนยังเข้าไม่ถึงในส่วนนี้ โดยเฉพาะชนบทในฝั่งตะวันตกที่ยังค่อนข้างยากจนอยู่
ดังนั้น หนึ่งในโปรเจคสำคัญที่จีนกำลังส่งเสริมก็คือ แผนการณ์คือ การส่งเสริมให้พื้นที่ภาคตะวันออกของจีน ที่มีเศรษฐกิจเติบโตและมั่งคั่ง จากนั้นก็นำความมั่งคั่งที่เกิดขึ้นปช่วยลดความยากจนของพื้นที่ในภาคตะวันตกของจีน
ซึ่งนอกจากเจ้าหน้าที่รัฐแล้ว จะมีการระดมกำลังพลทางสังคม เข้าร่วมโครงการรณรงค์บรรเทาความยากจนของชาวจีนชนบทอีกด้วย
ทางด้านรัฐบาลจีนก็ถึงกับมีนโยบายชัดเจนเมื่อปี 2015 ว่าจะทำให้คนจนในชนบทลดลงเดือนละ 1 ล้านคน และโครงการนี้จะทำสำเร็จภายในปี 2020 ซึ่งตอนนี้มาก็ผ่านมาครึ่งทางแล้ว
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าโครงการดังกล่าวจะเป็นเรื่องยากที่จะประสบความสำเร็จ แถมยังมีเรื่องของการสร้างภาพให้ดูดีสู่สายตาภายนอก แต่เราก็บอกได้ว่าการลดความยากจนของคนในประเทศ คือนโยบายสำคัญของรัฐบาลจีน และได้รับการยอมรับจากสากลด้วยว่า เป็นชาติที่ประสบความสำเร็จที่สุดในการลดความยากจนในรอบทศวรรษนี้
เขียนโดย อิทธิชัย อรรถกระวีสุนทร
Expertise: China Marketing
อ่านบทความ Exclusive เพิ่มเติมได้ที่นี่
Copyright © MarketingOops.com
