การตลาดออนไลน์ หรือ ทาง E-Commerce ของจีน ในเวลานี้แทบจะกลายเป็นเส้นเลือดหลักสำคัญของประเทศ เนื่องมาจากกลยุทธ์และช่องทางต่างๆ ที่ทำให้คนจีนสามารถใช้ซื้อสินค้าผ่านทางร้านค้าออนไลน์และอีคอมเมิร์ซได้อย่างสะดวกรวดเร็วในรายงานของ มีการสำรวจเกี่ยวกับการขายสินค้าโดยเฉพาะร้านค้าปลีกบนเว็บไซต์อีคอมเมิร์ซชื่อดังของจีน ได้สรุปเป็นปัจจัยต่างๆ หลายข้อที่มีส่วนทำให้การขายของบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซมียอดขายเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จนครองส่วนแบ่งอันดับหนึ่งของโลกแซงหน้าสหรัฐอเมริกาได้แล้ว ดังนี้ครับ
1.พฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยนแปลงพร้อมกับเทคโนโลยี
คำว่าธุรกิจ Digital แทบจะอยู่ในทุกส่วนของแต่ละธุรกิจในยุคนี้ไปแล้ว โดยเฉพาะประเทศจีน ซึ่งถือว่าเป็นประเทศที่พฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงมาจับจ่ายซื้อขายทางออนไลน์กำลังเติบโตสูงสุดในโลก ที่สำคัญคือ ทุนยักษ์ใหญ่จีนก็กำลังเพิ่มและขยายการลงทุนออกไปสู่ตลาดในต่างประเทศครั้งใหญ่ด้วย
2.การแข่งขันระหว่างบริษัทยักษ์ใหญ่ของจีนด้วยกันเอง
ยักษ์ใหญ่ด้าน Digtal ของจีนมีอยู่หลายราย ซึ่งที่มักเรียกกันบ่อยๆคือ BAT ซึ่งมาจาก Alibaba Baidu Tencent ซึ่งทั้งสามบริษัทต่างก็เป็นยักษ์ใหญ่ในด้านธุรกิจ Digital ของตนเอง แต่ก็มีได้มีการลงทุนผ่านทางบริษัทในเครือและเป็นแบ็คอัพให้กับบริษัท Start Up ต่างๆ ไปจนถึงคู่แข่งรองๆ ในตลาดของอีกฝ่าย ทำให้การแข่งขันค่อนข้างรุนแรงมาก
นั่นจึงนำมาสู่การแข่งขันที่จะพัฒนาทั้งด้านบริการ ระบบขนส่ง Logistic แพลตฟอร์มที่ใช้งาน การทำตลาด การเข้าถึงกลุ่มลูกค้า การแข่งขันด้านราคา โปรโมชั่น และอื่นๆ
เมื่อมีการแข่งขันสูง ก็นำไปสู่การยกระดับคุณภาพในด้านต่างๆ ที่กล่าวมามากขึ้นเรื่อยๆ และผู้ที่ได้รับประโยชน์ก็คือผู้บริโภค จึงไม่น่าแปลกใจที่ยอดขายทางออนไลน์และ E-Commerce ของจีนจะยิ่งสูงขึ้นตามไปด้วย
3.WeChat และ Alipay ทำให้ E-Commerce จีนเป็นเรื่องใกล้ตัว
แอปฯ สำคัญที่คนจีนนิยมใช้งานสูงสุดอย่าง WeChat และ Alipay มีส่วนทำให้การตลาดออนไลน์ของจีนยิ่งพุ่งมากขึ้น เพราะเวลานี้คนจีนทำธุรกรรมต่างๆ ผ่านทางแอปฯ ทั้งสองตัวนี้กันมากขึ้นทุกวันนี้ ร้านค้าออนไลน์และ E-Commerce ของจีน ได้ผูกบัญชีเข้ากับแอปฯ ทั้งสองตัวเป็นหลัก ซึ่งก็ทำให้การใช้จ่ายทางออนไลน์ทำได้สะดวกรวดเร็วมากขึ้นไปด้วย ขณะที่ภาคการท่องเที่ยวในต่างประเทศ ก็เริ่มดีลกับทาง Tencent และ Alibaba มากขึ้น ทำให้ร้านค้าที่มุ่งขายสินค้าให้นักท่องเที่ยวจีนหลายแห่งใช้ระบบการสแกน QR Code สำหรับจ่ายด้วยบัญชีของ WeChat และ Alipay กันแล้ว
4.คนจีนชนชั้นกลางมีกำลังซื้อสูงขึ้น
ชนชั้นกลางของจีนในเมืองใหญ่ๆมีกำลังซื้อเพิ่ม โดยเฉพาะความต้องการในกลุ่มสินค้าอุปโภค บริโภค ไปจนถึงกลุ่มไลฟ์สไตล์ และเทคโนโลยีก็มีมากขึ้น (ซึ่งการแข่งขันก็สูงไปด้วย)
แล้วไม่เพียงแต่การค้าออนไลน์ในประเทศ ยังรวมถึงกำลังซื้อนอกประเทศด้วย มีรายงานที่น่าสนใจว่า ตั้งแต่ปี 2012 เป็นต้นมา จำนวนนักท่องเที่ยวชาวจีนในต่างแดน โดยเฉพาะในเอเชียและยุโรปได้เพิ่มจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ แล้วสร้างการจับจ่ายซื้อสินค้าพุ่งไปถึง 261,000 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยเฉพาะในช่วงหยุดสุดสัปดาห์หรือช่วง Golden Week ซึ่งตลาดในทวีปยุโรปกำลังพยายามที่จะจับกลุ่มนักท่องเที่ยวจีนที่มีรายได้สูงเพิ่มมากขึ้น ในขณะที่คนจีนรายได้ปานกลางก็เลือกที่จะมาเที่ยวในหลายประเทศของเอเชีย ไทยเองก็เป็นเป้าหมายอันดับต้นๆ เช่นกัน
5.ธุรกิจท้องถิ่นในชนบทและเมืองชั้นรองใช้การค้าออนไลน์มากขึ้น
ตัวอย่างหนึ่งของการเติบโตในด้านนี้ก็คือ โครงการหมู่บ้าน Taobao ซึ่งกลายเป็นหนึ่งในยุทธ์ศาสตร์และการทดลองในด้านพัฒนาและยกระดับการเข้าถึงระบบออนไลน์ของชนบทและเมืองรองของจีน ซึ่งมีรายงานว่า สามมณฑลทางภาคตะวันออกติดชายฝั่งทะเลมีอัตราการเติบโตสูงสุดโครงการหมู่บ้าน Taobao เริ่มขึ้นนับตั้งแต่ปี 2009 โดยเฉพาะในสามมณฑลสำคัญทางภาคตะวันออกติดทะเล เช่น เจ้อเจียง กวางตุ้ง เจียงซู ตามด้วย ซานตง ฟูเจี้ยน ซึ่งจากในปี 2017 พบว่ามีมากกว่า 2,118 แห่ง จากใน 24 จังหวัดที่เข้าร่วมโครงการนี้ และก็มีแนวโน้มมากขึ้นเรื่อยๆ และมีรายงานอีกว่า กว่าร้อยละ 95 มียอดการซื้อขายสินค้าเพิ่มสูงขึ้นถึง 600 ล้านรายการซึ่งความสำเร็จดังกล่าว เป็นผลทำให้ระบบ E-Commerce ของจีนเข้าถึงชนบทและเมืองชั้นรองจีน
6.รัฐบาลและเอกชนจีนเริ่มมุ่งพัฒนานวัตกรรมใหม่ๆ ไม่ใช่แค่ต่อยอด
ถึงขนาดที่กลายเป็นยุทธ์ศาสตร์หลักของจีนก็ว่าได้ โดยอ้างอิงจากในที่ประชุมใหญ่ของพรรคคอมมิวนิสต์ครั้งที่ 19 เมื่อสีจิ้นผิง ผู้นำของจีนได้ชูความสำคัญในการพัฒนาและค้นคว้าวิจัยด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมให้มากขึ้น หลังจากที่หลายปีมานี้ จีนเน้นที่การประยุกต์นวัตกรรมจากตะวันตกมาพัฒนาเทคโนโลยีของตนเอง
การให้ความสำคัญในเรื่องนี้ ส่งผลมาก เพราะทำให้บรรดา Start Up ต่างตื่นตัวในการคิดค้นนวัตกรรมใหม่ๆ ที่มากกว่าแค่ต่อยอดจากของตะวันตก ซึ่งก็ได้รับการสนับสนุนจากทุนจีนรายใหญ่และของรัฐบาลจีนด้วย เมื่อมีการพัฒนาด้านนี้ ทำให้การพัฒนาช่องทางออนไลน์ยิ่งเพิ่มตามไปด้วย
เขียนโดย อิทธิชัย อรรถกระวีสุนทร
Expertise: China Marketing
อ่านบทความ Exclusive เพิ่มเติมได้ที่นี่
Copyright © MarketingOops.com
